ਸੰਪਟ ਪਾਠ ਕੀ ਹੈ ?

ਭਾਈ ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਨਾਭਾ ਜੀ ਦੇ ਮਹਾਨ ਕੋਸ਼ ਅਨੁਸਾਰ ਸੰਪਟ ਦੇ ਅਰਥ ਹਨ | 1. ਸੰ. सम्पुट- ਸੰਪੁਟ. ਨਾਮ/n. ਪੁਟ (ਢਕਣ) ਦੀ ਕ੍ਰਿਯਾ। 2. ਡੱਬਾ। 3. ਸੰਦੂਕ। 4. ਪੜਦਾ. ਆਵਰਣ. ਭਾਵ- ਮਿਚ ਜਾਣ ਦਾ ਭਾਵ. “ਕਕਾ ਕਿਰਣਿ ਕਮਲ ਮਹਿ ਪਾਵਾ। ਸਸਿ ਬਿਗਾਸ ਸੰਪਟ ਨਹੀ ਆਵਾ.” (ਗਉ ਬਾਵਨ ਕਬੀਰ) ਜਦ ਰਿਦੇਕਮਲ ਵਿੱਚ ਕਿਰਣਿ (ਸੂਰਜਆਤਮਗ੍ਯਾਨ) ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਹੋਇਆ, ਤਦ ਸਸਿ (ਚੰਦ੍ਰਮਾ-ਮਾਇਆ ਦੇ ਚਮਤਕਾਰ) ਨਾਲ ਰਿਦਾਕਮਲ ਮਿਚਦਾ ਨਹੀਂ। 5. ਮੰਤ੍ਰ ਦੇ ਆਦਿ ਅਤੇ ਅੰਤ ਕਿਸੇ ਪਦ ਦੇ ਜੋੜਨ ਦੀ ਕ੍ਰਿਯਾ. ਦੇਖੋ- ਸੰਪੁਟਪਾਠ। 6. ਦੋ ਬਰਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਕੇ ਦਵਾ ਨੂੰ ਆਂਚ ਦੇਣ ਦੀ ਕ੍ਰਿਯਾ. -------- ਹਿੰਦੂ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਮੰਤਰ, ਇੱਕ ਹੋਰ ਰਹੱਸਵਾਦੀ ਸ਼ਬਦ ਜਾਂ ਮੰਤਰ ਦੇ ਅਗੇਤਰ ਅਤੇ ਪਿਛੇਤਰ ਨੂੰ 'ਸੰਪਾ¹ ਮੰਤਰ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਸੰਪਟ ਇੱਕ ਡੱਬਾ, ਸੰਦੂਕੜੀ (casket ) ਹੈ | ਪੰਡਿਤ /ਪੁਜਾਰੀ ਜੀ ਜਿਸ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਡੱਬੇ 'ਚ ਆਪਣੇ ਠਾਕਰ ਜਾਂ ਹੋਰ ਦੇਵੀ ਦੇਵਤੇ ਨੂੰ ਰਖਦੇ ਹਨ ਉਸਨੂੰ ਸੰਪਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ ਜੋ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਦੁਆਰਾ ਹਨੂੰਮਾਨ ਚਾਲੀਸਾ, ਗੀਤਾ ਜਾਂ ਰਮਾਇਣ ਪੜ੍ਹਣ ਵੇਲੇ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ | ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਹਿੰਦੂ ਆਪਣੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਪਟ (ਪੜਦੇ) ਵਿਚ ਰੱਖਦੇ ਹਨ | ਅਤੇ ਫਿਰ ਇੱਕ ਮੰਤਰ, ਹਰ ਸ਼ਲੋਕ / ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਗੇਤਰ ਅਤੇ ਪਿਛੇਤਰ ਲਗਾ ਕੇ ਪਾਠ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਰੀਤ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਪਾਠ ਨਾਲੋਂ ਦੁੱਗਣਾ ਸਮਾਂ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ। ਇਸੇ ਹਿੰਦੂਵਾਦੀ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੁਝ ਡੇਰਿਆਂ ਅਤੇ ਸੰਪ੍ਰਦਾਵਾਂ ਵਲੋਂ ਇਸ ਇਸ ਬਿਪਰਵਾਦੀ ਰੀਤ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਕੇ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਸੰਪਟ ਪਾਠ ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਦੇਵੀ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦੀ ਜਗਾਹ, ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਮਰੇ ਵਿਚ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਪਰਦਾ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇੱਕ ਬੰਦਾ ਸੰਪਟ (ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਇੱਕ ਤੁਕ ਮਿਥ ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ) ਲਗਾ ਕੇ ਪਾਠ ਕਰਦਾ ਹੈ | ਉਸ ਕਮਰੇ ਵਿਚ ਸਿਵਾਏ ਖਾਣਾ ਪੀਣਾ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਦੇ, ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜ਼ਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ | ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਕਮਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ | ਸੰਪਟ ਪਾਠ ਬਾਬਤ ਡੇਰਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਪ੍ਰਚਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦਾ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਕਰਵਾਉਣ ਨਾਲੋਂ ਕਈ ਗੁਣਾ ਜਿਆਦਾ ਮਹਾਤਮ ਮਿਲਦਾ ਹੈ | ਸੰਪਟ ਪਾਠ ਗੁਰਮਤਿ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਸ਼ਰੇਆਮ ਉਲੰਙਣਾ ਹੈਂ ਕਿਓਂ ਕਿ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰਬਾਣੀ ਆਪ ਪੜੋ, ਸੁਣੋ ਅਤੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਅਨੁਸਾਰ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਪਣਾਓ ਅਤੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬਾਣੀ ਪੜ੍ਹਨ ਸੁਨਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੋ | ਬੰਦ ਕਮਰੇ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਕੋਲੋਂ ਪਾਠ ਕਰਵਾਉਣਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸੁਣ ਵੀ ਨਾ ਸਕੇ, ਅਜਿਹੇ ਪਾਠ ਦਾ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੀ ਲਾਭ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ | ਸੋ ਡੇਰਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਅਜਿਹੇ ਮਹਿੰਗੇ ਸੰਪਟ ਪਾਠ ਆਰਥਿਕ ਲੁੱਟ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਹੋਰ ਕੁਝ ਵੀ ਪੱਲੇ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦੇ | ਸਮੂਹ ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਲੇਵਾ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਧਰਮ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਹੁੰਦੇ ਅਜਿਹੇ ਪਾਖੰਡ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ |

ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਤੇ 27 ਮਾਰਚ 2023 ਦੇ ਪੰਥਕ ਇਕੱਠ ਤੋਂ ਮਗਰੋਂ ਜਥੇਦਾਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਸੰਬੋਧਨ

ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ , ਜਾਂ ਕਹਿ ਲਓ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਕ ਟ੍ਰੈਪ ਲਾਇਆ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਉਸ ਵਿਚ ਫਸ ਗਏ | ਹੁਣ ਉਸ ਵਿਚੋਂ ਨਿਕਲਣਾ ਕਿਵੇਂ ਆ , ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਕਾਰਨ ਵਾਸਤੇ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਹਾਂ |ਸਭ ਤੋਂ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਮਸਲਾ ਜਿਹੜਾ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਡਿਸਕਸ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਨਾ , ਕਿਓਂਕਿ ਏਸ ਸੇਵਾ ਦੇ ਵਿਚ ਵਿਚਰਦਿਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਆਸਿਓਂ ਪਾਸਿਓਂ ਸੱਜਿਓਂ ਖੱਬਿਓਂ ਸਾਡੇ ਕੋਲ਼ੇ ਆਉਂਦੀਆਂ ਨੇ | ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਹੜੀ ਵੱਡੀ ਇੱਕ ਸਮੱਸਿਆ ਜਿਹੜੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਹ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਡੇਮੋਗ੍ਰਾਫ ਜਿਹੜਾ ਉਹ ਚੇਂਜ ਹੋ ਰਿਹਾ, ਜਾਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ | ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਐ | ਪਿਛਲੇ 5-6 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ 5 ਲੱਖ ਮੁਸਲਮਾਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਆਇਆ | ਪੱਕਾ ਵਸਨੀਕ ਬਣਨ ਵਾਸਤੇ ਯੂ ਪੀ ਤੋਂ ਬਿਹਾਰ ਤੋਂ | ਔਰ ਚਰਚ ਨੇ ਮਾਰਕ ਕੀਤਾ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਦੇ ਉੱਤੇ ਕਿ ਸਾਡਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਜਿਹੜਾ ਹੈ ਉਹ ਕਿੱਥੇ ਕਿੱਥੇ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਕਿੱਥੇ  ਵੱਧ ਰਿਹਾ | 20 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿੰਨਾ ਸੀ , ਇਹ ਵੀ ਸਾਡੇ ਕੋਲ਼ੇ  ਰਿਪੋਰਟ ਆਈ ਐ | 20 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿੰਨਾ ਸੀ, 40 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿੰਨਾ ਸੀ | ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜਿਲ੍ਹੇ ਜਿਹੜੇ ਨੇ ਓਹਨਾ ਨੇ ਰੈੱਡ ਕਰ ਲਏ ਨੇ | ਰੈੱਡ ਮਾਰਕ ਜਿਹੜੇ ਐ, ਓਹਨਾ ਨੇ ਕਰ ਲਏ ਨੇ | ਇਹ ਵੱਡੀ ਇਕ ਚਿੰਤਾ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ |

ਸਾਡੇ ਬੱਚੇ ਪ੍ਰਵਾਸ ਕਰ ਗਏ ਨੇ | ਵੈਜੀਟੇਬਲ ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ, ਫਰੂਟ ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ, ਵਿਆਹ ਸ਼ਾਦੀਆਂ ਤੇ ਕੇਟ੍ਰਿੰਗ ਦਾ ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ, ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਛੋਟੇ ਛੋਟੇ ਜਿੰਨੇ ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ ਐ ਉਹ ਸਾਰੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਾਡੇ ਹੱਥੋਂ ਖਿਸਕ ਗਏ ਨੇ | ਸਾਡੇ MA  B. ed. ਕੀਤੇ ਨੌਜਵਾਨ  ਸੱਤ ਸੱਤ, ਅੱਠ ਅੱਠ ਹਜ਼ਾਰ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਐ , ਅਤੇ ਸਮਾਲ ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ ਜਿਹੜੇ ਸਿਖਾਂ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਖਿਸਕ ਗਏ ਨੇ ਜਾਂ ਖ਼ਿਸਕਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਨੇ, ਉਹ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਕਮਾ ਰਹੇ ਆ | ਅਸੀਂ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਨਹੀਂ ਕਿ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ | ਅਸੀਂ ਕਿਥੇ ਖੜ੍ਹੇ ਆਂ, ਅਸੀਂ ਕੀ ਸੋਚਦੇ ਆਂ | 

ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਸਾਡੀ ਜਿਹੜੀ ਇੱਛਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਥੇਦਾਰ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਬਿਆਨ ਆਵੇ, ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ, ਮਾਮੂਲੀ ਜਿਹੀ, ਉਹ ਕਿਥੇ ਖੜ੍ਹੇ ਨੇ ਕੀ ਸੋਚਦੇ ਨੇ | ਬੜਾ ਅੱਜ ਸਾਨੂੰ ਜਿਹੜਾ ਸੋਚਣ ਦੀ ਜਰੂਰਤ ਹੈ | ਇੱਕ ਅਸਤਰ ਹੁੰਦਾ ਜਿਹੜਾ ਹੱਥੋਂ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ, ਜਿਵੇਂ ਤੀਰ ਹੋਵੇ, ਗੋਲੀ ਹੋਵੇ | ਇਕ ਸ਼ਸਤਰ ਹੁੰਦਾ ਜਿਹੜਾ ਹੱਥ ਨਾਲ ਫੜ੍ਹ ਕੇ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ | ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਅਸਤਰ ਦਾ ਜਵਾਬ ਜਿਹੜਾ ਹੈ ਉਹ ਅਸਤਰ ਨਾਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ, ਸ਼ਸਤਰ ਦਾ ਜਵਾਬ ਜਿਹੜਾ ਹੈ ਉਹ ਸ਼ਸਤਰ ਨਾਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ | ਸਾਡੇ ਵੱਲ ਜਿਸ ਹਥਿਆਰ ਦੇ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸਾਨੂੰ ਉਸ ਹਥਿਆਰ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦੈ | ਕਿਵੇਂ ਹਮਲਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸਾਡੇ ਉੱਤੇ, ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਢੰਗ ਦੇ ਨਾਲ, ਲੇਕਿਨ ਅਸੀਂ ਜਵਾਬ ਕਿਸ ਢੰਗ ਨਾਲ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਅਗਰੈਸਿਵ ਹੋ ਕੇ, ਜ਼ਿੰਦਾਬਾਦ - ਮੁਰਦਾਬਾਦ ਕਰਕੇ | 200 ਈ-ਮੇਲ ਆਈ ਐ ਸਾਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਖਾਸ ਕਰਕੇ, ਅੱਜ ਵੱਡਾ ਐਲਾਨ ਕਰੋ , ਪੰਜ ਸੱਤ ਦੇ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਇਹ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਕਿ, ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰੋ ਜੀ ਅੱਜ | ਮਤਲਬ ਅਸੀਂ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਚਾਹੁਨੇ ਆਂ | 

ਉਹ ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਸਾਡੇ ਉੱਪਰ ਹਮਲਾ ਕਰ ਰਹੇ ਨੇ ਔਰ ਸਾਨੂੰ ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਹੀ ਓਹਨਾ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ, ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਵਾਂਗੇ | ਵਰਨਾ ਅਸੀਂ ਫੇਲ ਹੋਜਾਂਗੇ ,  ਫੇਲ ਹੋਜਾਂਗੇ | ਔਰ ਏਸ ਵਕ਼ਤ ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਪੋਲਾਰਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਦੀ ਜਿਹੜੀ ਪੌਲਿਸੀ ਐ ਓਹਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਬਣੀ ਵੱਡੀ ਕੌਮ ਉਹ ਮੁਸਲਮਾਨ, ਓਹਨਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਹ ਨਹੀਂ ਬਣਦੇ | ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਓ | ਜਿਵੇਂ ਇੱਥੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਵੀ ਐ ਕਿ , ਆਹ ਜਥੇਦਾਰ ਸਾਬ੍ਹ ਨੇ ਕਿਹਾ, 400 ਸੀਟ ਜਿੱਤੀ ਸੀ, ਹੁਣ ਫੇਰ 400 ਜਿੱਤਣ ਦੀ ਤਾਕ ਦੇ ਵਿਚ ਐ | ਬਾਰ ਬਾਰ ਛੇੜਿਆ ਓਹਨਾ ਨੂੰ ਬਾਰ ਬਾਰ ਛੇੜਿਆ, ਲੇਕਿਨ ਉਹ ਛਿੜੇ ਹੀ ਨਹੀਂ |

 ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਛੇੜ ਕੇ ਦੇਖੋ | ਸਾਨੂੰ ਛੇੜਿਆ, ਅਸੀਂ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਏ | ਕਹਿਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਓਹਨਾ ਵਾਂਙ ਦੱਬਦੇ ਈ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ, ਦੱਬਦੇ ਈ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ | ਮੇਰੇ ਕਹਿਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ , ਤੇ ਨਾ ਇਹ ਲਿਓ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਓਹਨਾ ਵਾਂਙ ਦੱਬਦੇ ਈ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ , ਦੱਬਦੇ ਈ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ | ਪਰ ਕਿਤੇ ਨਾ ਕਿਤੇ , ਕਿਤੇ ਨਾ ਕਿਤੇ, ਅਸੀਂ ਸੋਚ ਸਮਝ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਚੱਲਣ ਦਾ ਯਤਨ ਕੀਤਾ ਜਿਹਦਾ ਖਮਿਆਜ਼ਾ ਅੱਜ ਸਾਨੂੰ ਭੁਗਤਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ | ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡਿਆ ਤੇ, ਸਿੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਏਜੇਂਸੀਆਂ ਦੇ ਓਥੇ ਬੈਠੇ ਹੋਏ ਬੰਦੇ ਨੇ, ਉਹ ਇੱਕ ਨੈਰੇਟਿਵ ਸਿਰਜ ਰਹੇ ਨੇ ਸਿਖਾਂ ਲਈ, ਬਿਰਤਾਂਤ ਸਿਰਜਦੇ ਨੇ, ਔਰ ਅਸੀਂ ਉਸ ਬਿਰਤਾਂਤ ਚ ਫਸ ਜਾਨੇ ਆਂ |ਚਾਹੇ ਉਹ ਕਿਸੇ ਸਖਸ਼ੀਅਤ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਸਿਰਜਣਾ ਹੋਵੇ, 

ਫਰਜ਼ ਕਰੋ, ਐਡੀਟਿੰਗ ਦੀ ਗੱਲ ਈ ਮੈਂ ਕਰਦਾਂ | 18 ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ, 19 ਤਾਰੀਕ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਲਿਖਤੀ ਪ੍ਰੈਸ ਨੋਟ ਜਿਹੜਾ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤਾ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਵੱਲੋਂ, ਕਿ ਮੰਦਭਾਗਾ ਵਰਤਾਰਾ ਹੈ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਫੜ੍ਹੋ ਫੜ੍ਹੀ ਜਿਹੜੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ | ਇਹਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਜਿਹੜਾ ਹੈ, ਇਹ ਕਦਮ ਰੋਕਣਾ ਚਾਹੀਦੈ | 21 ਤਾਰੀਕ ਨੂੰ ਔਰਲ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਸਨੂੰ ਜਿਹੜਾ ਰੋਕਣਾ ਚਾਹੀਦੈ | ਲੇਕਿਨ ਫੇਰ ਵੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡਿਆ ਦੇ ਉੱਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਹੀ ਪੋਸਟਾਂ ਪੈ ਰਹੀਆਂ ਸੀ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਖਾਮੋਸ਼, ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਖਾਮੋਸ਼, ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਖਾਮੋਸ਼, ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਖਾਮੋਸ਼ | ਕੁੱਛ ਨੌਜਵਾਨ ਆਏ ਦਮਦਮਾ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ, ਓਹਨਾ ਨੇ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਆਪਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਅਰੇਂਜ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ | ਮੈਂ ਓਦੋਂ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੱਡੇ ਇਕੱਠ ਜਿਹੜੇ ਨੇ ਇਕ ਫੈਸਲੇ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੁੰਦੇ, ਲੇਕਿਨ ਵੱਡੇ ਇਕੱਠਾਂ ਦੀ, ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਸਾਰਥਿਕਤਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਓਹਨਾ ਦੀ ਸਾਰਥਿਕਤਾ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਐ | ਵੱਡੇ ਇਕੱਠਾਂ ਦੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਜਿਹੜਾ ਇੱਕ ਮਤਲਬ ਹੁੰਦੈ, ਵੱਡੇ ਇਕੱਠ ਵੀ ਬੁਲਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਨੇ , ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਬੁਲਾਉਣੇ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦੇ | ਲੇਕਿਨ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਇਕ ਡਿਸੀਜਨ ਲੈਣਾ ਕਿ ਕਰਨਾ ਕੀ  ਐ ਕੌਮ ਨੇ, ਤਾਂ ਓਹਦੇ ਵਾਸਤੇ ਤਾਂ ਦਿਮਾਗ ਈ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨੇ ਪੈਂਦੇ, ਸਿਆਣੇ ਬੰਦਿਆਂ ਦੇ ਬੈਠਣ ਦੀ ਜਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਐ, ਇਕੱਠਾ ਦੀ ਜਰੂਰਤ ਨਹੀਂ | ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਇਹ ਵੀ ਲਿਖਤਾ ਕਿ ਪੋਲੀਟੀਕਲ ਬੰਦੇ ਜਿਹੜੇ ਇੱਕ ਉਹ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰ ਲੈਨੇ ਆਂ | ਬਾਅਦ ਦੇ ਵਿਚ ਇੱਕ ਬਿਰਤਾਂਤ ਸਿਰਜਿਆ ਗਿਆ ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਨੂੰ ਫਲੋਪ ਕਰਨ ਲਈ, ਸਿੱਧੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵੀ ਔਰ ਅਸਿੱਧੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵੀ | ਸਿੱਧੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ | ਵੀ ਇਹ ਮੀਟਿੰਗ ਤੁਸੀਂ ਡ੍ਰੌਪ ਕਰੋ, ਕੈਂਸਲ ਕਰੋ |  ਤੇ ਜਦੋਂ ਨਹੀਂ ਡ੍ਰੌਪ ਹੋਈ ਤੇ ਫਿਰ ਮੀਡਿਆ ਦੇ ਉੱਥੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, ਕੁੱਛ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਫੈਸਲਾ ਵੀ, ਕੱਖ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ, ਔਰ ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਉ, ਕੁੱਛ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਿਆ ਜੀ | ਲੰਗਰ ਛੱਕ ਕੇ ਚਲੇ ਗਏ ਸਾਰੇ |ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਵੀ ਆਹੀ ਹੋਣਾ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡਿਆ ਤੇ ਪੰਜ ਸੱਤ ਦਿਨ | ਮਤਲਬ ਕੀ ਕਿ ਏਸ ਮੀਟਿੰਗ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਜਿਹੜੀ ਐ ਉਹ ਖਤਮ ਕਰਨੀ ਐ, ਖਤਮ ਕਰਨੀ ਐ ਓਹਨਾ ਨੇ | ਔਰ ਸਾਡੇ ਰਾਹੀਂ ਕਰਵਾਉਣੀ ਐ | ਜਾਂ ਫੇਕ ਆਈਡੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਕਰਵਾਉਣੀ ਆ | ਕਿ ਮੀਟਿਗ ਬਿਲਕੁਲ ਬੇਕਾਰ ਸੀ ਔਰ ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਏ ਐ, ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਕਰੈਕਟਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਵੀ ਜਿਹੜੈ ਉਹ ਉਂਗਲਾਂ ਉਠਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ, ਫਲਾਣਾ ਬੰਦਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ, ਇਹ ਤਾਂ ਫਲਾਨਾ | ਫਲਾਣਾ ਬੰਦਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ, ਫਲਾਨਾ | ਫਲਾਣਾ ਬੋਲਿਆ, ਉਹ ਤਾਂ ਫਲਾਣਾ | ਇਹ ਵੀ ਹੋਣਾ | ਪਰ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਮੈਂ ਪਹਿਲਾਂ ਈ ਕਹਿ ਚੁੱਕਿਆਂ ਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡਿਆ ਇਜ ਆ ਫੇਕ ਵਰਲਡ |

ਜੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡਿਆ ਤੇ ਕੰਮੈਂਟਾਂ ਨੂੰ ਈ ਦੇਖ ਕੇ ਅਸੀਂ ਫੈਸਲੇ ਕਰ ਲੱਗਗੇ ਤਾਂ ਫਿਰ ਤਾਂ ਕਰ ਲਈਆਂ ਤਰੱਕੀਆਂ | ਫਿਰ ਤਾਂ ਪੈ ਗਈਆਂ ਪੂਰੀਆਂ | ਇਸ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਅੱਜ ਦੀ ਇਹ ਇੱਕਤਰਤਾ ਸਿਰਜਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤੈ | ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਚੋਂ ਵੀ ਕਾਫੀ ਸੱਜਣ ਆਏ ਐ | ਆਹ ਪਰਮਜੀਤ ਸਿਓਂ ਹੁਣੀ ਆਏ ਐ , ਭਾਈ ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਜੀ ਹੁਣੀ ਆਏ ਐ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਤੋਂ, ਭਾਈ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਹੁਣੀ ਕਨੇਡਾ ਤੋਂ ਆਏ ਐ |ਹੁਣ ਆਪਾਂ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਆਂ ਜਿਹੜਾ ਮੌਜੂਦਾ ਦੌਰ ਜਿਹੜਾ | ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜਿਹੜਾ ਐਸ ਵਕਤ ਸਾਡੇ ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ , ਉਹ ਸਾਡੇ ਕਰੈਕਟਰ ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ | ਸਦਾ ਚਰਿਤ੍ਰ ਘਾਣ ਕਰਨ ਦਾ ਯਤਨ ਹੋਇਆ | ਸਟੇਟ ਨੇ ਸਾਡਾ ਚਰਿਤ੍ਰ ਘਾਣ ਕਰਨ ਦਾ ਜਿਹੜਾ ਹੈ ਯਤਨ ਕੀਤੈ | ਕੀਤਾ ਕੀਹਦੇ ਰਾਹੀਂ ਐ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਮੀਡਿਆ ਦੇ ਰਾਹੀਂ | ਸਾਡੇ ਕੋਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਆਇਆਂ | ਬੰਬੇ ਦੇ ਵਿਚ ਨਾਰੀ ਮਨ ਪੁਆਇੰਟ ਦੇ ਉੱਤੇ ਇਕ ਐਡ ਚੱਲ ਰਹੀ ਐ, ਓਹਦੇ ਤੇ ਲਿਖਿਆ, ਪੰਜਾਬ - ਗੇਮ ਓਫ ਹਾਈਡ ਐਂਡ ਸਿੱਖ : ਹੂ ਵਿੱਲ ਨੈਬ  ਅੰਮ੍ਰਿਤ | ਅਮ੍ਰਿਤਪਾਲ ਨਹੀਂ ਲਿਖਿਆ | ਅੰਮ੍ਰਿਤ | ਬੜੀ ਵੱਡੀ ਇਹ ਇੱਕ ਪਲੈਨਿੰਗ ਟਾਈਪ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ | ਔਰ ਜੀ ਕੇ ਸਾਬ੍ਹ ਨੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਕਿ ਪੀ ਐੱਮ ਦੇ ਵੈਬਸਾਈਟ ਦੇ ਪੋਰਟਲ ਦੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੈੱਨਸ਼ਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਕਿ ਜੇ ਕਿਸੇ ਸਿੱਖ, ਜੀ ਕੀ ਸਾਬ੍ਹ ਕਹਿ ਕੇ ਗਏ ਐ ਕਿ ਲਿਖਿਐ ਕਿ ਕਿਸੇ ਸਿੱਖ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਹੈ ਚਾਹੇ ਭਾਰਤੀ, ਓਹਦੇ ਖਿਲਾਫ ਜੇ ਕੋਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗੱਲ ਬਾਤ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀ ਐ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਦੱਸ ਸਕਦੇ ਓ | ਤੇ ਸਿੱਖ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁਸਲਿਮ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਐ | ਸਾਡੇ ਤਾਂ ਰੌਲੇ ਈ ਹੁੰਦੇ ਐ , ਵੱਟਾਂ ਦੇ ਰੌਲੇ ਐ , ਪਾਣੀ ਦੇ ਰੌਲੇ ਐ , ਕੰਧਾਂ ਕੌਲਿਆਂ ਦੇ ਰੌਲ਼ੇ ਐ , ਕੋਈ  ਮਰਜ਼ੀ ਲਿਖ ਕੇ ਪਾ ਦਿਓ ਗਾ , ਕਿ ਇਹ ਤਾਂ ਜੀ ਵੱਖਵਾਦੀ ਐ | ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਊ ਸਾਡਾ | ਸਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਊਗਾ | ਕਿਸੇ ਆਮ ਬੰਦੇ ਦੇ ਵੈਬਸਾਈਟ ਦੇ ਪੋਰਟਲ ਤੇ ਨਹੀਂ ਏ | ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ਦੇ , ਪੀ ਐੱਮ ਓ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ਦੇ ਪੋਰਟਲ ਤੇ ਹੈ | ਇਥੋਂ ਸਾਡੇ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨੀ ਬਣਦੀ ਐ |

ਔਰ ਅੱਜ 18 ਤਾਰੀਕ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅੱਜ ਤੱਕ ਨੈਸ਼ਨਲ ਮੀਡਿਆ ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਈ ਸਾਡੀ ਜਿਹੜੀ ਇਮੇਜ਼ ਆ, ਇਹਨੂੰ ਡੈਮੇਜ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਜਿਹੜਾ ਯਤਨ ਹੈ, ਉਹ ਹੋ ਰਿਹੈ | ਕਿਓਂ ? ਇਹ ਵੀ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਕਿ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਵਿੱਚ ਜੋ ਸਾਡੀ ਇਮੇਜ਼ ਉੱਭਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਐ , ਓਹਨੂੰ ਫਿੱਕੀ ਪਾਉਣਾ ਹੋਵੇ | ਔਰ ਉਹ ਫਿੱਕੀ ਪੈ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ ਸੀ | ਜੇ ਇਸ ਤਰਾਂ ਦੇ ਵਰਤਾਰੇ ਨਾ ਵਰਤਦੇ | ਫਿੱਕੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪੈਣੀ | ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਚ , ਦੇਸ਼ ਵਿਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਚ ਵਿਚਰਦਿਆਂ ਲੋਕ ਸਾਨੂੰ ਸਤਿਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਨਾਲ ਦੇਖਣ ਲੱਗ ਪਏ ਸੀ | ਸਤਿਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਨਾਲ ਦੇਖਣ ਲੱਗ  ਪਏ ਸੀ | ਲੇਕਿਨ ਉਹ ਭੈਣ ਜੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ਕਿ ਹੁਣ ਹੋਰ ਢੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਦੇਖਦੇ ਐ | ਹੁਣ ਹੋਰ ਢੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਦੇਖਦੇ ਐ | ਤਾਂ ਇਹ ਵਰਤਾਰਾ ਵਰਤਿਆ, ਵਰਤਾਇਆ ਗਿਐ |ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਵਕਤ ਸਾਵਧਾਨ ਸੁਚੇਤ ਹੋਣ ਦੀ ਜਰੂਰਤ ਹੈ |

ਦੂਸਰਾ ਸਾਡੇ ਨੌਜਵਾਨ ਫੜ੍ਹੇ ਨੇ , ਬੇਕਸੂਰ | ਜਥੇਦਾਰ ਰੋਡੇ ਸਾਬ੍ਹ ਨੇਂ ਬੜੀ ਵਧੀਆ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਐ , ਜੇ ਬਾਜੇਕੇ ਵਰਗੇ ਇੱਕ ਬੰਦੇ ਤੋਂ, ਜਿਹੜਾ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡਿਆ ਦੇ ਉੱਤੇ ਹੀ ਥੋੜੇ ਬਹੁਤੇ ਆਪਣੇ ਫੇਮ ਦੇ ਚੱਕਰ ਵਿਚ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾ ਕੇ ਪਾਉਂਦਾ ਸੀ | ਓਹਦੇ ਤੋਂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਐ | ਫਿਰ ਕਿਥੇ ਮਜਬੂਤ ਐ ਦੇਸ਼ | ਕਿਥੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਐ ? ਸੋਚਣਾ ਚਾਹੀਦੈ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ | ਪਰ ਅਸੀਂ ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਣੈ, ਜਗਤ ਨੂੰ ਦੱਸਣੈ | ਕਿਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰਾਹੀਂ ਦੱਸਣਾ, ਉਹ ਅਸੀਂ ਤੈਅ ਕਰਨਾ, ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨਾ | ਹਰੀਕੇ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ, ਸਾਡੇ ਕੋਲ਼ੇ ਜਿਹੜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਐ ਕਿ ਧਾਰਨਾ ਜਿਹੜਾ ਲੱਗਿਆ ਸੀ ਉੱਥੇ ਬਿਲਕੁੱਲ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਚੱਲਿਆ ਸੀ , ਜੈਕਾਰਾ ਵੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਸਿੰਘਾਂ ਨੇ | ਇਹਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਓਥੇ ਲਾਠੀ ਚਾਰਜ ਹੋਇਆ |  ਗਾਲ਼ੀ ਗਲੋਚ ਹੋਇਆ | ਗੰਦੀਆਂ ਗਾਲ੍ਹਾਂ ਕੱਢੀਆਂ ਗਈਆਂ | ਔਰ ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ 88, ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲੀ ਹੈ ਕਿ 88 ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਚੁੱਕ ਕੇ ਠਾਣੇ ਵਿਚ ਰੱਖੇ ਗਏ | ਤੇ ਕੁਝ ਗੱਡੀਆਂ ਦੀ ਭੰਨ ਤੋੜ ਵੀ ਜਿਹੜੀ ਹੈ ਉਹ ਕੀਤੀ ਗਈ | ਕਮਾਲ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ | ਗੱਡੀਆਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਵੱਖਵਾਦੀ ਐ , ਮੋਟਰ ਸਾਈਕਲ ਕਿਹੜੇ ਵਖਵਾਦੀ ਐ , ਓਹਨਾ ਦੀ ਭੰਨ ਤੋੜ ਕੀਤੀ ਗਈ | ਕਿੱਡੀ ਕਮਾਲ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ | 

ਤੀਸਰਾ ਜਿਹੜਾ ਉਹ ਹੁਣ ਇਹ ਹੈ ਮਸਲਾ, ਕਿ ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਕਰਨਾ ਕੀ ਹੈ ? ਜਿਹੜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜਰੂਰੀ ਅਤੇ ਅਹਿਮ ਸਵਾਲ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਕਰਨਾ ਕੀ ਹੈ ? ਮੇਰਾ ਜਿਹੜਾ ਮੰਨਣੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਓਸੇ ਢੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਜੀ ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦੈ ਜਿਸ ਢੰਗ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਸਾਡੇ ਤੇ ਅਟੈਕ ਹੋਇਐ | ਓਹਨਾ ਚੈਨਲਾਂ ਦੇ ਉੱਤੇ ਹੇਟ ਪ੍ਰਾਪੇਗੰਡਾ ਫੈਲਾਉਣ ਦੇ ਤਹਿਤ ਜਿਹੜਾ ਹੈ, ਉਹ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦਵਾਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਦਿੱਲੀ ਸਿੱਖ ਗੁਰਦਵਾਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ, ਹੋਰ ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਧਿਰਾਂ ਜੋ ਬੈਠੀਆਂ ਨੇ, ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕਠੀਆਂ ਹੋ ਕੇ ਓਹਨਾ ਚੈਨਲਾਂ ਤੇ ਮੁੱਕਦਮੇ ਦਰਜ਼ ਕਰਵਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਨੇ | 

ਕਿਓਂ ਕੀਤਾ ਬਈ ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਇਹ ? ਕਿੱਡੀ ਕਮਾਲ ਦੀ ਗੱਲ ਐ | ਅਸੀਂ ਵੱਖਵਾਦੀ ਆਂ ? ਠੀਕ ਐ ਅਦਾਲਤਾਂ ਓਹਨਾ ਦੀਆਂ ਨੇ, ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ , ਉਹ ਨੋਟਿਸ ਜਿਹੜਾ ਹੈ ਉਹ ਕਰਨਾ ਹੀ ਪਏਗਾ | ਜਿਹੜੀ ਆਹ ਸਾਡੀਆਂ ਸੰਸਥਾਂਵਾਂ ਦੀ ਜੁੰਮੇਦਾਰੀ ਬਣਦੀ ਹੈ | ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦਵਾਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਐ , ਦਿੱਲੀ ਸਿੱਖ ਗੁਰਦਵਾਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਐ | ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਇੱਕ ਓਹੋ 26 ਜਨਵਰੀ ਦਾ ਦਿਨ ਸੀ ਤੇ ਉਹ ਅਯੁੱਧਿਆ ਦੇ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਝਾਕੀ ਜਿਹੜੀ ਐ, ਉਹ ਓਹਨਾ ਨੇ ਗ੍ਰਾਉੰਡ ਦੇ ਵਿਚ ਕੱਢੀ ਸੀ , ਉਸਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਲਾਲ ਕਿਲ੍ਹੇ ਵਾਲੇ ਥਾਂ ਤੇ ਉਹ ਝਾਕੀ ਜਿਹੜੀ ਰੁਕਗੀ, ਓਹਦੇ ਇੱਕ ਝੰਡਾ ਉੱਤਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇੱਕ ਗੁੰਬਦ ਟੁੱਟਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਤੇ ਚੈੱਨਲਾਂ ਨੇ ਖਬਰਾਂ ਚਲਾਈਆਂ, ਕਿ ਦੇਖੋ ਜੀ ਅੱਤਵਾਦੀਓਂ ਨੇ ਵਖਵਾੜਿਓਂ ਨੇ ਮੰਦਰ ਕਾ ਪਤਾਕਾ ਤੋੜ ਦੀਆ ਜੀ, ਮੰਦਿਰ ਕਾ ਗੁੰਬਦ ਤੋੜ ਦੀਆ ਜੀ | ਆਹ ਮਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਕੇ, ਇਥੇ ਬੋਲ ਕੇ ਗਏ ਨੇ, ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਕੋਰਟ ਦੇ ਵਿਚ ਓਸੇ ਵੇਲੇ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਪਾਈ ਤੇ ਚੈਨਲ ਜਿਹੜੇ ਸੀ ਉਹ ਗੋਡਣੀਆਂ ਭਰ ਹੋ ਗਏ | ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਢੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ | ਤਾਂ ਇੱਕ , ਜਿੰਨੀਆਂ ਇੱਥੇ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਬੈਠੀਆਂ ਨੇ, ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦਵਾਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਐ , ਦਿੱਲੀ ਸਿੱਖ ਗੁਰਦਵਾਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ, ਚੀਫ਼ ਖਾਲਸਾ ਦੀਵਾਨ, ਤਾਲਮੇਲ ਤੁਸੀਂ ਆਪਸ ਵਿਚ ਰੱਖਣਾ ਹੈਗਾ | ਕਿਵੇਂ ਰੱਖਣਾ ਹੈਗਾ, ਇਹ ਤੁਸੀਂ ਬੈਠ ਕੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਲੈਣੀ ਐ | ਔਰ ਕੋਰਟ ਦੇ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਚੈਨਲਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਜਰੂਰ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ | ਦੂਸਰੀ ਜਿਹੜੀ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਧੱਕਾ, ਜਿਆਦਤੀ ਜਿਹੜੀ ਹੋਈ ਆ, ਉਹ ਇਹ ਹੋਈ ਆ, ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਸਾਡੇ ਮੁੰਡੇ ਚੈਨਲ ਚਲਾ ਰਹੇ ਸੀ , ਸਿੱਖ , ਓਹਨਾ ਨੂੰ ਬੈਨ ਕਰਤਾ | ਇਹ ਸੋਚੀ ਸਮਝੀ ਸਾਜਿਸ਼ ਦੇ ਤਹਿਤ | ਬਈ ਜਿਹੜਾ ਇਹ ਬਿਰਤਾਂਤ ਅਸੀਂ ਸਿਰਜਣਾ, ਓਸ ਬਿਰਤਾਂਤ ਨੂੰ ਇਹ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਐ, ਕਰੈਕ ਨਾ ਕਰ ਸਕਣ | ਦੇਖੋ ਕਿੱਡੀ ਕਮਾਲ ਦੀ ਓਹਨਾ ਦੀ ਜੁਗਤ ਐ | ਕਿ ਸਾਡੇ ਜਿਹੜੇ ਚੈਨਲ ਚਲ ਰਹੇ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡਿਆ ਦੇ ਉੱਤੇ, ਜਾਂ ਸਾਡੇ ਜਿਹੜੇ ਨੌਜਵਾਨ ਐਕਟਿਵ ਨੇ ਪਰਸਨਲੀ ਤੌਰ ਤੇ ਪੇਜ਼ ਬਣਾ ਕੇ, ਉਹ ਓਸ ਨੈਰੇਟਿਵ ਨੂੰ ਕਰੈਕ ਨਾ ਕਰ ਦੇਣ | ਇਸ ਕਰਕੇ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੇਜਾਂ ਦੀ ਤੇ ਚੈਨਲਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਐ, ਜਿਹੜੇ ਕਿ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ| ਤੀਸਰਾ, 400, ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਗਿਣਤੀ, ਜਿਹੜੇ ਸਾਡੇ ਬੱਚੇ ਫੜ੍ਹੇ ਨੇ , ਸੱਤਾਂ ਦੇ ਉੱਤੇ ਐੱਨ ਐੱਸ ਏ ਲੱਗਿਆ, ਬਾਕੀਆਂ ਦੇ ਉੱਤੇ 7/51, ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਲੱਗੀ ਐ, ਜਿਹਦੇ  ਵਿਚੋਂ, ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ 198 ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤੇ ਆ, ਲੇਕਿਨ ਬਾਕੀ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਰਿਲੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ | ਔਰ 198 ਦੇ ਵਿਚੋਂ ਰਿਐਲਿਟੀ ਜਿਹੜੀ ਉਹ ਕਿੰਨੇ ਰਿਲੀਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਐ, ਇਹ ਅਜੇ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਐ | ਇੱਕ ਇੱਥੇ ਹੋਰ ਵਿਚਾਰ ਉੱਭਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਕਿ ਓਹਦੇ ਬਾਰੇ ਮੈਂ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਨਾ, ਕਿ ਅਮ੍ਰਿਤਪਾਲ ਸਿੰਘ, ਜੇ ਕਿਤੇ ਹੈ ਤੇ ਓਹਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ | ਮੈਂ ਪਰਸੋਂ ਇੱਕ ਸਟੇਟਮੈਂਟ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੀਡੀਏ ਦੀ ਵੀ ਦੱਸਦਾਂ ਕਿ ਕਿਸਤਰਾਂ ਇਹ ਜਿਹੜਾ ਮੀਡਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਆਪਣਾ ਰੋਲ਼ ਅਦਾ ਕਰਦਾ | ਪਰਸੋਂ ਜਿਹੜੀ ਮੈਂ ਸਟੇਟਮੈਂਟ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਉਸਦੇ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਕਹੇ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਐ , ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਸਪਸ਼ੱਟ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ | ਤੇ ਜੇ ਨਹੀਂ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ਼ੇ ਉਹ, ਓਥੋਂ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਫਿਰ ਓਹਨੂੰ ਆ ਕੇ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ, ਪੁੱਛਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਕਿ ਦੱਸੋ ਮੇਰੇ ਤੇ ਕੀ ਮੁੱਕਦਮਾ ਐ| ਉਹ ਜਿਹੜਾ ਮੇਰਾ ਪਹਿਲਾ ਸੀ ਨਾ, ਉਹ ਲਾਈਨ ਸੀ ਜਿਹੜੀ, ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਥਿਤੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ , ਉਹ ਪਤਾ ਈ ਨਹੀਂ ਕਿੱਧਰ ਗਈ | ਕਿੱਡੀ ਕਮਾਲ ਦੀ ਗੱਲ ਆ ਨਾ, ਉਹ ਗਾਇਬ ਈ ਹੋਗੀ | ਨਿਊਜ਼ , ਜਿਹੜੇ ਪ੍ਰਿੰਟ ਮੀਡਿਆ, ਓਥੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਈ ਗਾਇਬ ਹੋਗੀ | ਤੇ ਜਿਹੜਾ ਇਲੈਟ੍ਰੋਨਿਕ ਮੀਡਿਆ, ਓਹਦੇ ਵਿੱਚ ਹੈਡਿੰਗ ਜਿਹੜਾ ਉਹ ਮਗਰਲਾ ਜਿਹੜਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਉਹ ਬਣਾ ਤਾ | ਤੇ ਇੰਨਾ ਤੇ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਟੈਮ ਈ ਹੈ ਨੀ ਨਾ, ਬਈ ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਦੇਖੀਏ | ਨਾ ਈ ਅਸੀਂ ਦੇਖਦੇ ਆਂ | ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਹੈਡਿੰਗ ਪੜ੍ਹਦੇ ਆਂ, ਹੈਡਿੰਗ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਆਪਣਾ ਜਿਹੜਾ, ਉਹ ਮਨ ਬਣਾ ਲੈਨੇ ਆ ਬਈ, ਆਹ ਗੱਲ ਕਹਿਤੀ ਆ ਤੇ ਬੱਸ।

ਇਹ ਗ਼ਲਤ ਐ, ਇਹ ਠੀਕ ਐ, ਇਹ ਗ਼ਲਤ ਐ, ਇਹ ਠੀਕ ਹੈ | ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਨੇ ਵਰਤ ਰਹੀਆਂ | ਇਹ ਨਾ ਪਹਿਲੀ ਮੀਟਿੰਗ ਐ ਨਾ ਆਖਰੀ ਮੀਟਿੰਗ ਐ | ਜਿਵੇਂ ਆਹ ਵੀਰ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਇਹਨਾਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਚਲਦੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ | ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਇਹੋ ਹੀ ਕਰਾਂਗੇ | ਜੇ ਇਸ ਤਰਾਂ ਹੀ ਅਸੀਂ ਸਿਰ ਜੋੜ ਕੇ ਬੈਠਦੇ ਰਹੇ, ਸਾਨੂੰ ਕੋਈ ਇਤਰਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਐ, ਭਾਵਾਂ ਅਸੀਂ ਰੋਜ਼ ਮੀਟਿੰਗ ਕਰੀ ਜਾਈਏ | ਪਰ ਸਿਰਫ ਇੰਨਾ ਕੁ ਜਰੂਰ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਮੀਟਿੰਗ ਅਸੀਂ ਰੱਖ ਲਈ ਐ, ਇਸਨੂੰ ਡੈਮੇਜ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਯਤਨ ਜਿਹੜਾ, ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤਕਲੀਫ ਐ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਤੋਂ | ਤਕਲੀਫ ਕੀਹਨੂੰ ਐ, ਸਟੇਟਾਂ ਨੂੰ | ਸਟੇਟਾਂ ਨੂੰ ਤਕਲੀਫ ਐ, ਉਹ ਨਾ ਕਰਨ | ਤਾਂ ਇਹ ਸਾਰੀ ਗੱਲ ਬਾਤ ਐ | 

ਹੁਣ ਆਖਰੀ ਸ਼ਬਦ ਮੈਂ ਕਹਿਣੇ ਨੇ ਕਿ ਅਸੀਂ ਅੱਜ ਦਾ ਇਹ ਇਕੱਠ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਇਹ ਐਲਾਨ ਕਰਦੈ ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਬੇ-ਕਸੂਰ ਨੌਜਵਾਨ ਪਕੜੇ ਨੇ, ਅਸੀਂ ਓਹਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਆਂ | ਹੰਡਰੇਡ ਪਰਸੈਂਟ | ਕੋਈ ਇਹ ਨਾ ਸਮਝੇ ਬਈ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਨਾਲ ਹੈਗੇ ਆ ਕਿ ਨਹੀਂ ਹੈਗੇ | ਅਸੀਂ ਓਹਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਆਂ, ਜਿਹੜੇ ਬੇ-ਕਸੂਰ ਨੌਜਵਾਨ ਸਾਡੇ ਫੜ੍ਹੇ ਨੇ, ਅਸੀਂ ਓਹਨਾ ਦੇ ਹੰਡਰੇਡ ਪਰਸੈਂਟ ਨਾਲ਼ ਆਂ, ਔਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਇਹ ਤਾੜਨਾ ਕਰਦੇ ਆਂ ਕਿ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅੰਦਰ ਸਾਡੇ ਮੁੰਡੇ ਛੱਡੇ ਜਾਣ | ਔਰ ਤੀਸਰਾ ਜਿਹੜੀਆਂ ਸਾਡੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ, ਮੋਟਰ ਸਾਈਕਲ, ਚਲੋ ਅਸੀਂ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਮੰਗਦੇ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਕਿ ਉਹ ਟੁੱਟ ਗਈਆਂ, ਸਾਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰ ਕੇ ਦਿਓ, ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਬੈਠੇ ਨੇ ਪਰਮਜੀਤ ਸਿਓਂ ਢਾਢੀ ਅਰਗੇ, ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੀ ਸੰਗਤ ਬੈਠੀ ਐ, ਕਨੇਡਾ ਦੀ ਸੰਗਤ ਬੈਠੀ ਐ, ਠੀਕ ਅਸੀਂ ਆਪੇ ਕਰਾਲਾਂਗੇ | 

ਪਰ ਸਾਡੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ, ਤੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦਵਾਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ, ਸਾਡੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ, ਇਹ ਆਦੇਸ਼ ਈ ਐ, ਏਸ ਪੰਥਕ ਇਕੱਠ ਦਾ, ਕੋਰਟ ਦੇ ਵਿਚ ਓਹਨਾ ਅਫਸਰਾਂ ਦੀ ਜਵਾਬ ਤਲਬੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਗੱਡੀਆਂ ਭੰਨੀਆਂ ਨੇ | ਇਹ ਗੱਡੀਆਂ ਕਿਓਂ ਭੰਨੀਆਂ ਨੇ | ਤੀਸਰਾ, ਜਿਹੜਾ ਬਿਰਤਾਂਤ ਸਿਰਜ ਰਿਹਾ ਨੈਸ਼ਨਲ ਮੀਡਿਆ, ਮੈਂ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ, ਕਿ ਆਦੇਸ਼ ਹੈ ਸਾਡੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਿ ਓਹਨਾ ਮੀਡਿਆ, ਜਿਹੜੇ ਚੈਨਲਜ਼ ਨੇ ਓਹਨਾ ਨੂੰ ਕੋਰਟ ਦੇ ਵਿਚ ਘੜੀਸਿਆ ਜਾਵੇ, ਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਅੱਜ ਦਾ ਇਹ ਇਕੱਠ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਇਹ ਗੰਦੀ ਖੇਡ ਜਿਹੜੀ ਐ ਉਹ ਬੰਦ ਕਰੇ, ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖਵਾਦੀ  ਅੱਤਵਾਦੀ ਕਹਿਣ ਵਾਲੀ | ਇਹਦਾ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਣਾ | ਜੇ ਸਾਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਣਾ | ਇਹ ਗੱਲ ਚੇਤੇ ਰੱਖਿਓ ਜੇ | ਤੇ ਜਿਹੜੇ ਕਾਲੇ ਕਾਨੂੰਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਨੇ ਸਾਡੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਤੇ, ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਜਿਹੜਾ ਹੈ ਉਹ ਹਟਾਇਆ ਜਾਵੇ | ਕਿਓੰਕੇ ਕਾਲੇ ਕਾਨੂੰਨ ਸਾਡੇ ਤੇ ਈ ਲੱਗਣੇ ਨੇ ?  ਸਾਡੇ ਤੇ ਈ ਲਾਉਣੇ ਨੇ ? ਮਾਇਨੋਰਟੀਜ਼ ਤੇ ਈ ਲਾਉਣੇ ਨੇ ? ਇਥੇ ਬਥੇਰੇ ਐ ਜਿਹੜੇ ਸ਼ਰੇਆਮ ਲੱਖਾਂ ਦੇ ਇਕੱਠ ਵਿਚ ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਆ | ਜਾਂ ਫਿਰ ਓਹਨਾ ਤੇ ਵੀ ਲਾ ਦਿਓ, ਸਾਨੂੰ ਕੋਈ ਇਤਰਾਜ਼ ਨਹੀਂ | ਐੱਨ ਐੱਸ ਏ ਓਹਨਾ ਤੇ ਵੀ ਲਾਓ, ਸਾਡੇ ਤੇ ਵੀ ਲਾਓ, ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ | ਫਿਰ ਭੁਗਤ ਲਵਾਂਗੇ | ਸੋ ਸਾਧ ਸੰਗਤ ਜੀ , ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਫਿਰ ਇਹ ਕਹਿ ਦਿਆਂ, ਜੇ ਬਾਈ ਦੀ ਵੇ ਗੌਰਮੈਂਟ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੀ , ਤੁਸੀਂ ਕਹਿਨੇ ਓ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੀ | ਤਾਂ ਓਹਦਾ ਉੱਤਰ ਅਸੀਂ ਅਗਰੈੱਸਇਵ ਹੋ ਕੇ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ , ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਦੇਣਾ, ਔਰ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਡਾ : ਸਿਮਰਨ ਸਿੰਘ ਬੋਲ ਕੇ ਗਏ ਨੇ , ਇਕ ਆਂ ਅਸੀਂ ਜਿਹੜੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵਿਚੋਂ ਰੌਲਾ ਪਿਆ, ਪ੍ਰਚਾਰ ਵਹੀਰਾਂ ਨਿਕਲੀਆਂ ਨੇ, ਜਾਂ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਮੁੱਦਾ, ਬੇ-ਰੋਜ਼ਗਾਰੀ ਦਾ ਮੁੱਦਾ, ਓਹਨਾ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਵਹੀਰ, ਆ ਜਿਹੜੀਆਂ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਬੈਠੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਰਲ ਕੇ ਕੱਢਣਗੀਆਂ | ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਵਹੀਰ ਕੱਢਾਂਗੇ, ਫਿਰ ਉਸ ਵਹੀਰ ਦੇ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਤਾਂ ਕਰਾਂਗੇ ਈ ਕਰਾਂਗੇ, ਬੇ-ਰੋਜ਼ਗਾਰਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦੀ ਗੱਲ ਤਾਂ ਕਰਾਂਗੇ ਈ ਕਰਾਂਗੇ , ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਡੇਮੋਗ੍ਰਾਫ਼ ਨੂੰ ਬਾਦਲਣ ਦੀਆਂ ਸਾਜਿਸ਼ਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਤਾਂ ਕਰਾਂਗੇ ਈ ਕਰਾਂਗੇ, ਔਰ ਅਸੀਂ ਸਰਕਾਰੀ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ ਦੀ ਗੱਲ ਵੀ ਪਿੰਡ ਦੀਆਂ ਸੱਥਾਂ ਵਿਚ ਜਾ ਕੇ ਕਰਾਂਗੇ , ਪਿੰਡ ਪਿੰਡ ਜਾ ਕੇ , ਔਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸੰਚਾਰ ਵੀ ਕਰਾਂਗੇ | ਨਗਰ ਕੀਰਤਨ , ਡਾ : ਸਿਮਰਨ ਸਿੰਘ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਸੀਂ ਵਿਸਾਖੀ ਖਾਲਸਾ ਸਾਜਨਾ ਦਿਵਸ ਦਾ ਤਿਓਹਾਰ ਐ, ਅਸੀਂ ਵਿਸਾਖੀ ਦੇ ਦਿਹਾੜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਅਸੀਂ ਇਹਦੇ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਿਹੜਾ ਹੈ ਜਰੂਰ, ਆਪਣੀ ਕੌਮ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵਾਸਤੇ, ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜੁੱਟ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਅਸੀਂ ਜਰੂਰ ਜਿਹੜਾ ਹੈ ਉਹ ਚਾਰਾਜੋਈ ਕਰਾਂਗੇ | ਅਸੀਂ ਕੋਈ ਧਰਨਾ ਧੁਰਨਾ ਨਹੀਂ ਮਾਰਨਾ , ਅਸੀਂ ਕਾਫਲਾ ਲੈ ਕੇ ਤੁਰਾਂਗੇ | ਧਰਨੇ ਧੁਰਣਿਆਂ ਵਿਚ ਕੋਈ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਐ, ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਬੈਠੇ ਰਹੋ ਸਾਲ ਬੈਠੇ ਰਹੋ, ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਾਂਗੇ | ਅਸੀਂ ਦੱਸਾਂਗੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ | ਕੱਲ੍ਹਾ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਈ ਨਹੀਂ ਦੱਸਾਂਗੇ, ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਵੀ ਦੱਸਾਂਗੇ ਔਰ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਦੱਸਾਂਗੇ , ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਵਿਚ ਦੱਸਾਂਗੇ | ਸੋ ਸਾਧ ਸੰਗਤ ਜੀ ਮੈਂ ਫਿਰ ਕਹਿ ਦਿਆਂ, ਅੱਜ ਦੀ ਇਕੱਤਰਤਾ ਦੇ ਵਿਚ ਤੁਸੀਂ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣਾ ਸਹਿਯੋਗ ਦਿੱਤਾ | ਜੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਤਰਾਂ ਮਾਈਕ ਲੈ ਕੇ ਬੁਲਾਰਿਆਂ ਦੇ ਸੁਝਾਅ ਲੈਂਦੇ ਨਾ, ਤੇ ਮੇਰਾ ਖ਼ਿਆਲ ਜਿੰਨੇ ਬੁਲਾਰੇ ਅਸੀਂ ਸੁਣ ਲਏ ਨੇ, ਅਸੀਂ ਪੰਜ ਸੱਤ ਬੁਲਾਰੇ ਈ ਸੁਣ ਪਾਉਂਦੇ |ਕਿਓਂਕਿ ਮਾਈਕ ਦੇ ਉੱਤੇ ਸਮਾਂ 10 ਮਿੰਟ ਦਾ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ | ਇਸ ਕਰਕੇ ਬੈਠ ਕੇ ਹੀ ਸਾਰੇ ਸੁਝਾਅ ਬੁਲਾਰਿਆਂ ਦੇ ਲਏ ਨੇ | ਮਈ ਫਿਰ ਕਹਿ ਦਵਾਂ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਨੂੰ ਸੌ ਪਰਸੇੰਟ ਫ਼ਲਾਪ ਜਿਹੜਾ ਹੈ ਉਹ ਪ੍ਰਚਾਰਨ ਦੇ ਲਈ ਲੱਗੀਆਂ ਨੇ | ਪੋਸਟਾਂ ਕੱਲ੍ਹ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਜਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਨੇ | ਇਹ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਹੁਣ ਲਿਖਣੀਆਂ, ਇਹ ਕੱਲ੍ਹ ਦੀਆਂ ਹੀ ਲਿਖੀਆਂ ਜਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਨੇ | ਤੁਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡਿਆ, ਜਿਹੜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਪੇਜ਼ ਐ, ਜਿਹੜੇ ਚਾਲੂ ਐ , ਇੱਕ ਹੋਰ , ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਜਿਹੜੇ ਸਾਡੇ ਸੌ ਦੇ ਕਰੀਬ, ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਐ, ਜਿਹੜੇ ਸਾਡੇ ਚੈਨਲ , ਜਾਂ ਜਿਹੜੇ ਸਾਡੇ ਸਿੱਖ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ, ਜਾਂ ਸਿਖਾਂ ਦੇ ਪੇਜ਼ ਬੰਦ ਕੀਤੇ ਐ , ਓਹਨੂੰ ਵੀ ਤੁਰੰਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਨਾਲ ਜਿਹੜਾ ਹੈ ਉਹ ਚਾਲੂ ਕਰੇ | ਜੇ ਨਹੀਂ ਚਾਲੂ ਕਰਦੀ ਐ ਅਕਾਊਂਟ ਉਹ , ਤੇ ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਜਿਹੜਾ ਹੈ ਉਹ ਵੱਖਰੇ ਅਕਾਊਂਟ ਬਣਾ ਕੇ, ਇਸਤੋਂ ਤਿੱਖੇ ਮੋਡ ਦੇ ਵਿਚ ਜਿਹੜਾ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਜਿਹੜਾ ਹੈ, ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਹੋਇਆਂ ਵਧੀਕੀਆਂ ਦਾ ਜਿਕਰ ਜਿਹੜਾ ਹੈ, ਉਹ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਦੱਸਾਂਗੇ |ਇਕ ਜਿਹੜਾ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਧੱਕਾ ਹੋਇਆ, ਜਿਕਰ ਵੀ ਹੋਇਆ , ਜਿਹੜਾ ਸਾਡਾ, ਸ਼ੇਰ - ਏ - ਪੰਜਾਬ, ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸੀ, ਔਰ ਸਾਡੀਆਂ ਸੱਤ ਸਿੱਖ ਰਿਆਸਤਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸੀ, ਓਹਨਾ ਨੂੰ, ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਜਾਣ ਕੇ ਵੱਖਵਾਦੀ , ਅੱਤਵਾਦੀ ਜਿਹੜਾ ਉਹ ਕਹਿ ਕੇ ਪ੍ਰਚਾਰਿਆ, ਇਹਨੂੰ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾਏ , ਔਰ ਸਾਡਾ ਜਿਹੜਾ, ਨਿਸ਼ਾਨ ਐ, ਸ਼ੇਰ - ਏ - ਪੰਜਾਬ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਰਾਜ ਦਾ, ਅਸੀਂ ਇਹਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ , ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਿਹੜਾ ਹੈ ਉਹ ਪ੍ਰਚਾਰਾਂਗੇ | ਇਹ ਵੀ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਜਿਹੜਾ ਨੋਟ ਕਰਨਾ, ਪ੍ਰਚਾਰਨਾ | ਭਾਵਾਂ ਪਰਚਾ ਹੋਜੇ ਤੇ ਭਾਵਾਂ ਕੁੱਛ ਹੋ ਜੇ |

------------------------------------

Kirtm naam kathe tere jihba - ਕਿਰਤਮ ਨਾਮ ਕਥੇ ਤੇਰੇ ਜਿਹਬਾ ॥ ( ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ, ਪੰਨਾ 1082 )

ਅਚੁਤ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਪਰਮੇਸੁਰ ਅੰਤਰਜਾਮੀ॥  ਮਧੁਸੂਦਨ ਦਾਮੋਦਰ ਸੁਆਮੀ॥                      

ਧੰਨ ਧੰਨ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ, ਅੰਗ :1082 ਤੇ ਸੁਭਾਇਮਾਨ, ਮਾਰੂ ਰਾਗ ਵਿਚ, ਗੁਰੂ ਅਰਜੁਨ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਜੀ ਦਾ ਉਚਾਰਨ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਗੁਣਵਾਚਕ ਨਾਵਾਂ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰਦੇ ਹਨ |

ਜਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਅਰਥਾਂ ਦੀ ਬਾਰੀਕੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੇ ਅਤੇ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਅਰਥ ਗੁਰਮਤਿ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੇ ਵਿਪਰੀਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਹਿ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗੁਰੂ ਅਰਜੁਨ ਸਾਹਿਬ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵਤਿਆ ਤੇ ਓਹਨਾ ਦੇ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਅਵਤਾਰਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ | ( ਤੇ ਸਿੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਤਾਕਤਾਂ ਵੀ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਗ਼ਲਤ ਅਰਥ ਕਰਕੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵਤਿਆਂ ਤੇ ਓਹਨਾ ਦੇ ਅਵਤਾਰਾਂ ਦੇ ਉਪਾਸ਼ਕ ਸਿੱਧ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਝਾ ਯਤਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ) 

ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਾਸਤੇ ਸਾਨੂੰ ਗੁਰਮਤਿ ਸਿਧਾਂਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਅਸੀਂ ਗੁਰਮਤਿ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਭੁਲਾ ਕੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਾਂਗੇ ਤਾਂ ਕਰਮਕਾਂਡੀ ਸਿਧਾਂਤ ਦਾ ਰੂਪ ਵਿਆਖਿਆ ਵਿੱਚੋਂ ਝਲਕੇਗਾ, ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਅਸਲੀਅਤ ਤੋਂ ਦੂਰ ਜਾ ਕੇ ਵਾਂਝੇ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗੇ। ਫਿਰ ਕਰਮਕਾਂਡੀ ਭਰਮ ਦਾ ਜਾਲ ਟੁੱਟੇਗਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਜਿਉਂ ਦਾ ਤਿਉਂ ਸਾਡਾ ਪਿਛਾ ਕਰਦਾ ਰਹੇਗਾ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਗੁਰਮਤਿ ਸਿਧਾਂਤ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਅਰਥ ਕਰਨ ਲੱਗੇ ਸਾਨੂੰ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦੇ ਕੁਛ ਨੁਕਤੇ ਆਪਣੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਰੱਖਣੇ ਪੈਣਗੇ |

• ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ ਸਿਰਫ ਤੇ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਹੀ ਇਸ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦਾ ਕਰਤਾ ਹੈ ਤੇ ਜੰਮਣ ਮਰਨ ਦਾ ਸਾਰਾ ਚੱਕਰ ਉਸਦੇ ਭਾਣੇ ( ਸ਼ਬਦ, ਹੁਕਮ ) ਵਿਚ ਹੀ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ |
• ਗੁਰਮਤਿ ਸਿਧਾਂਤ ਅਨੁਸਾਰ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖੁ ਜੂਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਦੇਹ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਧਾਰਦਾ। ਜੇਕਰ ਦੇਹ ਨਹੀਂ ਧਾਰਨ ਕਰਦਾ ਤਾਂ ਫਿਰ ਚੱਕ੍ਰ, ਸੰਖ, ਗਦਾ, ਬਨ ਵਾਲੀ ਗਿੱਟਿਆਂ ਤੱਕ ਲੰਬੀ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਮਾਲਾ ਕਿਵੇਂ ਧਾਰਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਜੇਕਰ ਸੰਖ, ਚੱਕ੍ਰ, ਗਦਾ ਆਦਿ ਚਿੰਨ ਦੇਹ ਧਾਰਨ ਕਰਕੇ ਧਾਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਫਿਰ ਅਜੂਨੀ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਗੁਰਮਤਿ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਡੂੰਘਿਆਈ ਨਾਲ ਸਮਝਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਗੁਰਮਤਿ ਸਿਧਾਂਤ ਅਨੁਸਾਰ ਸੰਖ, ਚੱਕ੍ਰ, ਗਦਾ, ਗਿੱਟਿਆਂ ਤੱਕ ਲੰਬੀ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਮਾਲਾ, ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਚਿੰਨ ਕਰਮਕਾਂਡੀ ਲੋਕ ਧਾਰਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
• ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅੱਖਰੀ ਅਰਥ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹਨ | ਉਹ ਅਰਥ ਹੀ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਗੁਣ ਦੇ ਲਖਾਇਕ ਹਨ | ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੇਖਣਾ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸ ਦੇਵੀ ਦੇਵਤੇ ਦੀ ਉਪਮਾ ਵਜੋਂ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ | ਕਿਓਂ ਕਿ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਦੇਹਧਾਰੀ ਦੀ ਉਪਮਾ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੈ |
• ਕੁਝ ਸ਼ਬਦ ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿਚ ਸੰਕੇਤਕ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿਸਦੇ ਅੱਖਰੀ ਅਰਥ ਦੀ ਜਗਾਹ ਤੇ ਉਸਦਾ ਖਾਸ ਗੁਣ ਸੰਕੇਤ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਉਧਾਹਰਣ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ "ਕਮਲ" ਚਿੱਕੜ ਵਿਚ ਉੱਗ ਕੇ ਵੀ ਉਸਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ | ਇਸੇ ਤਰਾਂ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਵੀ ਇਸ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੇ ਕਣ ਕਣ ਵਿਚ ਵਸਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਦੁਨਿਆਵੀ ਮਾਇਆ ਦੇ ਚਿੱਕੜ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ ਹੈ |

ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਆਰੰਭ ਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਥਾਵੇਂ ਜੇ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਅਖ਼ੀਰਲੇ ਬੰਦਾਂ ਤੇ ਝਾਤ ਮਾਰੀਏ ਤਾ ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸ਼ੰਕਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ ਕਿ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਗੁਣਵਾਚਕ ਨਾਵਾਂ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੱਸਦੇ ਨੇ ਕਿ "ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! (ਸਾਡੀ ਜੀਵਾਂ ਦੀ) ਜੀਭ ਤੇਰੇ ਉਹ ਨਾਮ ਉਚਾਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਨਾਮ (ਤੇਰੇ ਗੁਣ ਵੇਖ ਵੇਖ ਕੇ ਜੀਵਾਂ ਨੇ) ਬਣਾਏ ਹੋਏ ਹਨ। ਪਰ ਤੇਰਾ ਹੁਕਮ (ਨਾਮ) ਸਦੀਵੀ ਹੋਂਦ ਵਾਲਾ (ਸਤਿ) ਹੈ ਤੇ ਮੁੱਢ ਕਦੀਮਾਂ ਤੋਂ ਹੈ "

ਕਿਰਤਮ ਨਾਮ ਕਥੇ ਤੇਰੇ ਜਿਹਬਾ ॥  ਸਤਿ ਨਾਮੁ ਤੇਰਾ ਪਰਾ ਪੂਰਬਲਾ ॥

ਸ਼ਬਦ ਅਰਥ :

ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੫ ॥

ਅਚੁਤ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਪਰਮੇਸੁਰ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ॥ ਮਧੁਸੂਦਨ ਦਾਮੋਦਰ ਸੁਆਮੀ ॥
ਰਿਖੀਕੇਸ ਗੋਵਰਧਨ ਧਾਰੀ ਮੁਰਲੀ ਮਨੋਹਰ ਹਰਿ ਰੰਗਾ ॥੧॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਅਚੁਤ : ਅਟਲ,  ਜੋ ਪਤਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।
• ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ: ਰੱਬ, ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ, ਬ੍ਰਹਮ ਜੋ ਸਰਬ ਅਵਸਥਾ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ, ਪ੍ਰਭੂ
• ਪਰਮੇਸੁਰ : ਸਭ ਤੋਂ ਵਡਾ ਸ੍ਵਾਮੀ
• ਅੰਤਰਜਾਮੀ: ਮਨ ਦੀ ਬੁੱਝਣ ਵਾਲਾ
• ਮਧੁਸੂਦਨ: ਕਰਮਜਾਲ ਦੇ ਤੋੜਨ ਵਾਲਾ. ਕਰਤਾਰ.
• ਦਾਮੋਦਰ: ੧. ਜਿਸ ਦੇ ਉਦਰ ਨੂੰ ਦਾਮ (ਰੱਸੀ) ਬੰਨ੍ਹੀ ਹੋਵੇ | ੨. ਕਰਤਾਰ. ਜਿਸ ਦੇ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਸਾਰਾ ਬ੍ਰਹਮਾਂਡ ਹੈ.  (ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਜਿਸਨੇ ਆਪਣੇ ਬ੍ਰਹਮੰਡ ( ਰੂਪੀ ਪੇਟ / ਉਦਰ ) ਨੂੰ ਹੁਕਮ ( ਰੂਪੀ ਰੱਸੀ ) ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹ ਰੱਖਿਆ ਹੈ |੩. ਗਿਆਨ ਦੀ ਬਖ਼ਸ਼ਿਸ਼ ਨਾਲ ਆਤਮਿਕ ਗਿਆਨ ਰੂਪੀ ਸੁਆਸ ਬਖ਼ਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਕੇ ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਰੂਪੀ ਜ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੁਆਮੀ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖੁ
• ਰਿਖੀਕੇਸ: ਇੰਦ੍ਰੀਆਂ ਦਾ ਸ੍ਵਾਮੀ, ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ
• ਗੋਵਰਧਨ ਧਾਰੀ: ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨੂੰ ਆਸਰਾ ਦੇਣ ਵਾਲਾ
• ਮੁਰਲੀ ਮਨੋਹਰ: ਮੁਰਲੀ ਦੀ ਧੁਨਿ ਨਾਲ ਮਨ ਮੋਹ ਲੈਣ ਵਾਲਾ 
• ਹਰਿ ਰੰਗਾ : ਹਰਿ ਦੇ ਰੰਗ ( ਕੌਤਕ, ਨਜ਼ਾਰੇ )

ਅਰਥ:

ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ, ਅਟੱਲ ਹੈ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੈ ਤੇ ਸਭ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਨਣ ਵਾਲਾ ਹੈ | ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ  ਹੀ ਗਿਆਨ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਕੇ ਕਰਮਜਾਲ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਵਾਲਾ ਸੁਆਮੀ ਹੈ | ( ਜਿਸਨੇ ਸਾਰਾ ਬ੍ਰਹਮੰਡ ਆਪਣੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਬੰਨ੍ਹ ਰੱਖਿਆ ਹੈ|) ਉਹ ਪ੍ਰਭੂ ਹੀ ਇਸ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨੂੰ ਆਸਰਾ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈ| ਉਹ ਪ੍ਰਭੂ ਹੀ ਇੰਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਣ ਕਰ ਕੇ ਮਾਇਆ (ਰੂਪੀ ਮੁਰਲੀ) ਦੇ  ਨਾਲ ਆਪਣੇ ( ਹਰਿ ਦੇ ) ਕੌਤਕਾਂ ਵਿਚ ਮੋਹ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਹੈ |


ਮੋਹਨ ਮਾਧਵ ਕ੍ਰਿਸ੍ਨ ਮੁਰਾਰੇ ॥ ਜਗਦੀਸੁਰ ਹਰਿ ਜੀਉ ਅਸੁਰ ਸੰਘਾਰੇ ॥
ਜਗਜੀਵਨ ਅਬਿਨਾਸੀ ਠਾਕੁਰ ਘਟ ਘਟ ਵਾਸੀ ਹੈ ਸੰਗਾ ॥੨॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਮੋਹਨ:  ਮੋਹਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ, ਗੁਮਰਾਹ ਕਰਨਾ, ਭੁਲਾਉਣਾ. ਧੋਖੇ ਵਿੱਚ ਫਸਾਉਣਾ
• ਮਾਧਵ: ਮਾਯਾ ਦਾ ਧਵ (ਪਤਿ) ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ. ਕਰਤਾਰ.
• ਕ੍ਰਿਸ੍ਨ: ਕਾਲ਼ਾ, ਕਾਲਖ਼
• ਮੁਰਾਰੇ: ਮੁਰ ਦੈਂਤ (ਰੂਪੀ ਹੰਕਾਰ ) ਦਾ ਵੈਰੀ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਆਪੁ,
• ਜਗਦੀਸੁਰ: ਜਗਤ ਦਾ ਸ੍ਵਾਮੀ ਕਰਤਾਰ
• ਅਸੁਰ ਸੰਘਾਰੇ: ਵਿਕਾਰਾਂ (ਕਾਮ, ਕੂੋਧ, ਲੋਭ, ਮੋਹ, ਹੰਕਾਰ) ਦਾ ਸੰਘਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ |
• ਜਗਜੀਵਨ: ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਚੇਤਨਸੱਤਾ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਭੂ 
• ਅਬਿਨਾਸੀ:  ਨਾਸ-ਰਹਿਤ, ਸਦਾ-ਥਿਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ
• ਘਟ ਘਟ ਵਾਸੀ: ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਵਸਣ ਵਾਲਾ |

ਅਰਥ:

ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਹੀ (ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ) ਗੁਮਰਾਹ ਕਰਕੇ ਮਾਇਆ ਵਿਚ ਭੁਲਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਆਪ ਹੀ ਉਸ ਮਾਇਆ ਦਾ ਸਵਾਮੀ ਹੈ  ( ਭਾਵ ਮਾਇਆ ਵੀ ਉਸਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਹੀ ਹੈ ) ਤੇ ਆਪ ਹੀ ਹੰਕਾਰ (ਰੂਪੀ ਮੁਰ ਦੈਂਤ) ਦਾ ਨਾਸ਼ ਕਰਕੇ ਮਾਇਆ ਦੀ ਕਾਲਖ ਵਿਚੋਂ ਕੱਢਣ ਵਾਲਾ ਹੈ | ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਆਪ ਹੀ ਸਾਰੇ ਜਗਤ ਦਾ ਮਾਲਕ ਹੈ ਤੇ ਵਿਕਾਰਾਂ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਕਰਕੇ ਆਤਮਿਕ ਜੀਵਨ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈ | ਉਹ ਸਦਾ ਥਿਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਭੂ ਹੀ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਚੇਤਨਸੱਤਾ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈ| ਹਰ ਹਿਰਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਵਸਣ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਭੂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਅੰਗ ਸੰਗ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ |


ਧਰਣੀਧਰ ਈਸ ਨਰਸਿੰਘ ਨਾਰਾਇਣ ॥ਦਾੜਾ ਅਗ੍ਰੇ ਪ੍ਰਿਥਮਿ ਧਰਾਇਣ ॥
ਬਾਵਨ ਰੂਪੁ ਕੀਆ ਤੁਧੁ ਕਰਤੇ ਸਭ ਹੀ ਸੇਤੀ ਹੈ ਚੰਗਾ ॥੩॥

ਪਦ  ਅਰਥ :

• ਧਰਣੀਧਰ: ਧਰਤੀ ਦਾ ਆਸਰਾ/ਟੇਕ ਭਾਵ ਕਰਤਾ/ਸਿਰਜਣਹਾਰ
• ਈਸ: ਮਾਲਕ, ਈਸ਼ਵਰ
• ਨਰਸਿੰਘ: ਆਤਮਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਵੀਚਾਰਧਾਰਾ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਬਖਸਿਆ ਹੋਇਆ ਆਤਮਕ ਗਿਆਨ / ਵਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ  ਖਤਮ  ਕਰਕੇ ਆਤਮਿਕ ਜੀਵਨ ਦੇਣ ਵਾਲਾ
• ਨਾਰਾਇਣ:  ਸਭ ਨਰਾਂ ਵਿਚ ਨਿਵਾਸ ਕਰਤਾ, ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ, ਕਰਤਾਰ, ਵਿਆਪਕ ਹਰਿ
• ਦਾੜਾ: ਜਾੜ੍ਹ. ਦਾੜ੍ਹ, ਹੁੱਡ
• ਅਗ੍ਰੇ: ਅੱਗੇ ਲੱਗਣ ਵਾਲੇ।
• ਦਾੜਾ ਅਗ੍ਰੇ : ਮੂਹਰਲੀਆਂ ਹੁੱਡਾਂ
• ਪ੍ਰਿਥਮਿ: ਪ੍ਰਿਥਵੀ, ਧਰਤੀ
• ਧਰਾਇਣ: ਧਾਰਣ ਕਰਨ ਵਾਲਾ
• ਬਾਵਨ ਰੂਪੁ : ਬੌਣਾ, ਛੋਟਾ, ਸੂਖਮ ਆਕਾਰ

ਅਰਥ :

ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ, ਤੂੰ ਹੀ ਇਸ ਧਰਤੀ ਦਾ ਆਸਰਾ ਹੈਂ , ਤੂੰ ਹੀ ਇਸਦਾ ਮਾਲਕ ਹੈ | ਤੂੰ ਹੀ ਆਤਮਿਕ ਜੀਵਨ ਦੀ ( ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ) ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ | ਤੇ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਵਿਆਪਕ ਹੈਂ | ਤੂੰ ਹੀ ਇਸ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਨੂੰ ( ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ) ਬਚਾ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ (ਹੁਕਮ ਰੂਪੀ) ਹੁੱਡਾਂ ਤੇ ਧਾਰਨ ਕਰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ | ਤੂੰ ਹੀ ਸੂਖਮ ਆਕਾਰ ਬਣਾਇਆ ਹੈ ( ਭਾਵ ਸੂਖਮ ਤੋਂ ਸੂਖਮ ਜੀਵ ਵਿਚ ਵੀ ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਵੱਸਦਾ ਹੈ), ਅਤੇ ਤੂੰ ਸਭ ਨਾਲ ਭਲਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈਂ | (ਭਾਵ ਤੂੰ ਸਭ ਤੇ ਆਪਣੀ ਕਿਰਪਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈਂ |)

(ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੇ ਵਰਾਹ ਅਵਤਾਰ ਧਾਰ ਕੇ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਹੁੱਡਾਂ ਊਪਰ ਚੁੱਕ ਕੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚੋ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਸੀ | ਜਿਸਨੂੰ ਹਿਰਾਨਯਕ੍ਸ਼ ਨੇ ਚੋਰੀ ਕਰ ਕੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿਚ ਛੁਪਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ | ਪਰ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਕਿਸੇ ਬਲਦ ਜਾਂ ਹੋਰ ਜੀਵ ਵਲੋਂ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨੂੰ "ਜਪੁ ਜੀ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ੧੬ਵੀਂ ਪੌੜੀ ਵਿਚ ਹੀ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਤੇ ਸਮਝਿਆ ਸੀ  ਕਿ ਧਰਤੀ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਟਿਕੀ ਹੋਈ ਹੈ |

ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਅਵਤਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਸੰਕੇਤਕ ਹਨ | ਨਰਸਿੰਘ : ਸੱਚ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦੇ ਰੱਖਿਅਕ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ | ਵਰਾਹ: ਪਦਾਰਥਵਾਦ ਦੇ ਮੋਹ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉੱਠ ਕੇ ਆਤਮਿਕ ਗਿਆਨ ਵੱਲ ਵਧਣ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ |)


ਸ੍ਰੀ ਰਾਮਚੰਦ ਜਿਸੁ ਰੂਪੁ ਨ ਰੇਖਿਆ ॥ਬਨਵਾਲੀ ਚਕ੍ਰਪਾਣਿ ਦਰਸਿ ਅਨੂਪਿਆ ॥
ਸਹਸ ਨੇਤ੍ਰ ਮੂਰਤਿ ਹੈ ਸਹਸਾ ਇਕੁ ਦਾਤਾ ਸਭ ਹੈ ਮੰਗਾ ॥੪॥

ਪਦ  ਅਰਥ :

• ਸ੍ਰੀ : ਪੂਜਨੀਕ
• ਰਾਮ : ਰਮਿਆ ਹੋਇਆ |
• ਚੰਦ : ਸ਼ੀਤਲਤਾ ਦਾ ਚਿਨ੍ਹ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਹੈ  |
• ਰੂਪੁ : ਆਕਾਰ
• ਰੇਖਿਆ : ਲਕੀਰ, ਚਿਨ੍ਹ
• ਬਨ: ਬਨਸਪਤੀ
• ਵਾਲੀ: ਵਾਲੀ ਵਾਰਸ , ਮਾਲਕ
• ਬਨਵਾਲੀ : ਸਾਰੀ ਬਨਸਪਤੀ ਦਾ ਮਾਲਕ , ਭਾਵ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦਾ ਮਾਲਕ
• ਚਕ੍ਰਪਾਣਿ: ਹੱਥ ਵਿਚ ਚੱਕਰ
• ਦਰਸਿ: ਦਰਸ਼ਨ , ਦੀਦਾਰ
• ਅਨੂਪਿਆ: ਅਨੁਪਮਤਾ ਵਾਲਾ
• ਸਹਸ: ਹਜ਼ਾਰਾਂ
• ਨੇਤ੍ਰ : ਅੱਖਾਂ
• ਮੂਰਤਿ ਹੈ ਸਹਸਾ : ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਹੀ ਸਰੀਰ ਹਨ

ਅਰਥ:

ਸ਼ੀਤਲ ਸੁਭਾ ਵਾਲਾ ਪੂਜਨੀਕ ਪ੍ਰਭੂ ਹਰ ਥਾਂ ਤੇ ਰਮਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਕੋਈ ਆਕਾਰ ਜਾਂ ਚਿਨ੍ਹ ਨਹੀਂ ਹੈ | ਤੂੰ ਹੀ ਸਾਰੀ ਬਨਸਪਤੀ ਦਾ ਮਾਲਕ ਹੈਂ ਤੇ ਸਾਰੀ ਸ਼੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦਾ ( ਉਤਪਤੀ ਤੋਂ ਵਿਨਾਸ਼ ਤਕ ਦਾ ) ਚੱਕਰ ਤੇਰੇ ਹੀ ਹੱਥ ਵਿਚ ਹੈ | ਤੇਰਾ ਦੀਦਾਰ ਅਨੁਪਮਤਾ ਵਾਲਾ ਹੈ | ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਤੇਰੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਨੇਤਰ ਹਨ, (ਤੇਰੀਆਂ) ਹਜਾਰਾਂ ਦੇਹਾਂ ( ਸਰੀਰ) ਹਨ, ਤੂੰ ਹੀ ਇਕ ਦਾਤਾ ਹੈਂ (ਬਾਕੀ) ਸਾਰਾ (ਜਗਤ ਤੇਰੇ ਦਰ ਦਾ) ਮੰਗਤਾ ਹੈ |

ਭਗਤਿ ਵਛਲੁ ਅਨਾਥਹ ਨਾਥੇ ॥ਗੋਪੀ ਨਾਥੁ ਸਗਲ ਹੈ ਸਾਥੇ ॥
ਬਾਸੁਦੇਵ ਨਿਰੰਜਨ ਦਾਤੇ ਬਰਨਿ ਨ ਸਾਕਉ ਗੁਣ ਅੰਗਾ ॥੫॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਭਗਤਿ : ਸੇਵਾ, ਸੇਵਕ
• ਵਛਲੁ: ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ,
• ਅਨਾਥਹ ਨਾਥੇ : ਲਾਵਰਿਸਾਂ ਦਾ ਮਾਲਕ
• ਗੋਪੀ: ਇੰਦ੍ਰੀਆਂ , ਗਵਾਲਣਾ
• ਗੋਪੀ ਨਾਥੁ : ਇੰਦ੍ਰੀਆਂ ਦਾ ਸੁਆਮੀ | ਇੰਦ੍ਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਵਿਚ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ
• ਸਗਲ ਹੈ ਸਾਥੇ : ਸਭ ਦੇ ਨਾਲ ਹੈਂ
• ਸਾਥੇ: ਨਾਲ , ਅੰਗ ਸੰਗ
• ਬਾਸੁਦੇਵ : ੧. ਸਰਵਨਿਵਾਸੀ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ. ਕਰਤਾਰ, ਜੋ ਸਭ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿੱਚ ਨਿਵਾਸ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ੨. ਧਨ ਪਦਾਰਥ ਦੇਣ ਵਾਲਾ
• ਨਿਰੰਜਨ : ਮਾਇਆ ਦੀ ਕਾਲਖ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ, ਅੰਜਨ ( ਕਾਲਖ)  ਰਹਿਤ )
• ਦਾਤੇ : ਦਾਤਾਂ ਦੇਣ ਵਾਲਾ
• ਬਰਨਿ ਨ ਸਾਕਉ : ਵਰਨਣ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ
• ਅੰਗਾ: ਬਹੁਤ

ਅਰਥ :

ਪ੍ਰਭੂ, ਤੂੰ ਸੇਵਕਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਾਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈਂ ਅਤੇ ਲਾਵਰਿਸਾਂ ਦਾ ਮਾਲਕ  ਹੈਂ | ਤੂੰ ਇੰਦ੍ਰੀਆਂ ਕਾਬੂ ਵਿਚ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਹੈਂ ਤੇ ਸਭ ਦੇ ਅੰਗ ਸੰਗ ਹੈਂ | ਹੇ, ਮਾਇਆ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ, ਸਰਬ-ਨਿਵਾਸੀ ਪ੍ਰਭੂ, ਤੂੰ ਹੀ ਸਭ ਨੂੰ ਧਨ ਪਦਾਰਥ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈਂ | ਤੇਰੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਗੁਣ ਹਨ ਜੋ ਵਰਨਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ |

ਮੁਕੰਦ ਮਨੋਹਰ ਲਖਮੀ ਨਾਰਾਇਣ ॥ਦ੍ਰੋਪਤੀ ਲਜਾ ਨਿਵਾਰਿ ਉਧਾਰਣ ॥
ਕਮਲਾਕੰਤ ਕਰਹਿ ਕੰਤੂਹਲ ਅਨਦ ਬਿਨੋਦੀ ਨਿਹਸੰਗਾ ॥੬॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਮੁਕੰਦ : ਮੁਕਤੀ ਦੇਣ ਵਾਲਾ
• ਮਨੋਹਰ : ਮਨ ਨੂੰ ਮੋਹ ਲੈਣ ਵਾਲਾ
• ਲਖਮੀ : ਮਾਇਆ
• ਲਖਮੀ ਨਾਰਾਇਣ : ਮਾਇਆ ਦਾ ਪਤੀ ਭਾਵ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ
• ਦ੍ਰੋਪਤੀ : ਦ੍ਰੋਪਤੀ ਇਥੇ ਜੀਵਾਤਮਾ ਦੀ ਸੰਕੇਤਕ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਵਿਕਾਰਾਂ ( ਕੌਰਵਾਂ ) ਹੱਥੋਂ ਬੇ-ਆਬਰੂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ
• ਲਜਾ : ਇੱਜ਼ਤ, ਲਾਜ
• ਨਿਵਾਰਿ : ਬਚਾਉਣਾ,
• ਉਧਾਰਣ : ਮੁਕਤ ਕਰ ਦੇਣਾ
• ਕਮਲਾਕੰਤ : ਕਮਲਾ (ਲਕ੍ਸ਼੍‍ਮੀ) ਦਾ ਕਾਂਤ (ਪਤੀ)।  ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ, ਜਿਸ ਦੀ ਮਾਇਆ ਦਾਸੀ ਹੈ
• ਕੰਤੂਹਲ : ਕੌਤਕ ਤਮਾਸ਼ੇ
• ਅਨਦ ਬਿਨੋਦੀ : ਆਨੰਦ ਮਾਣਨ ਵਾਲਾ
• ਨਿਹਸੰਗਾ :  ਨਿਰਲੇਪ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ

ਅਰਥ :

ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ, ਮੁਕਤੀ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਤੇ ਮਨ ਨੂੰ ਮੋਹ ਲੈਣ ਵਾਲਾ, ਮਾਇਆ ਦਾ ਪਤੀ ਤੂੰ ਹੀ ਹੈਂ ( ਭਾਵ ਮਾਇਆ ਵੀ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਹੈ ) | ਤੂੰ ਹੀ ( ਵਿਕਾਰਾਂ ਹੱਥੋਂ ) ਬੇ-ਪੱਤ ਹੋ ਰਹੀ ਦ੍ਰੋਪਤੀ ( ਭਾਵ ਜੀਵ ਇਸਤਰੀ / ਜੀਵ ਆਤਮਾ ) ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਬਚਾ ਕੇ ਉਸਨੂੰ ਮੁਕਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈਂ |

ਹੇ ਮਾਇਆ ਦੇ ਸਵਾਮੀ ( ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ), ਤੂੰ ਅਨੇਕਾਂ ਹੀ ਕੌਤਕ ਕਰਦਾ ਹੈਂ ਤੇ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦਾ ਹੈਂ , ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਇਹਨਾਂ (ਰੰਗ ਤਮਾਸ਼ਿਆਂ) ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈਂ |

ਅਮੋਘ ਦਰਸਨ ਆਜੂਨੀ ਸੰਭਉ ॥ਅਕਾਲ ਮੂਰਤਿ ਜਿਸੁ ਕਦੇ ਨਾਹੀ ਖਉ ॥
ਅਬਿਨਾਸੀ ਅਬਿਗਤ ਅਗੋਚਰ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਤੁਝ ਹੀ ਹੈ ਲਗਾ ॥੭॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਅਮੋਘ ਦਰਸਨ : ਜਿਸ ਦਾ ਦਰਸ਼ਨ ਨਿਸਫਲ ਨਾ ਹੋਵੇ
• ਆਜੂਨੀ : ਜੋ ਜੂਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ
• ਸੰਭਉ : ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ ਆਪ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਾਨ
• ਅਕਾਲ ਮੂਰਤਿ : ਕਾਲ / ਮੌਤ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਸਰੂਪ
• ਖਉ : ਨਾਸ ਹੋਣਾ
• ਅਬਿਨਾਸੀ : ਜਿਸ ਦਾ ਕਦੇ ਨਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ
• ਅਬਿਗਤ :ਜੋ ਜਾਣਿਆ ਨਾ ਜਾ ਸਕੇ, ਜੋ ਨਾਸ਼ ਨਾ ਹੋਵੇ
• ਅਗੋਚਰ:  ਗਿਆਨ-ਇੰਦ੍ਰਿਆਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਤੋਂ ਪਰੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ, ਗੁਪਤ, ਅਦ੍ਰਿਸ਼ਟ
• ਲਗਾ : ਆਸਰੇ

ਅਰਥ :

ਹੇ, ਜੂਨਾਂ ਤੋਂ ਰਹਿਤ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਾਨ ਪ੍ਰਭੂ, ਤੇਰਾ ਦਰਸ਼ਨ ਕਦੀ ਨਿਸ਼ਫਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ| ਤੇਰਾ ਸਰੂਪ ਕਦੇ ਨਾਂ ਨਾਸ਼ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਤੇ ਮੌਤ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ( ਅਕਾਲ) ਹੈਂ | ( ਭਾਵ ਜਿਸ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਕੋਈ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ)
ਹੇ ਨਾਸ਼-ਰਹਿਤ, ਅਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਪ੍ਰਭੂ, ( ਇਸ ਬ੍ਰਹਮੰਡ ਵਿਚ) ਸਭ ਕੁਛ ਤੇਰੇ ਹੀ ਆਸਰੇ ਹੈ |

ਸ੍ਰੀਰੰਗ ਬੈਕੁੰਠ ਕੇ ਵਾਸੀ ॥ਮਛੁ ਕਛੁ ਕੂਰਮੁ ਆਗਿਆ ਅਉਤਰਾਸੀ ॥
ਕੇਸਵ ਚਲਤ ਕਰਹਿ ਨਿਰਾਲੇ ਕੀਤਾ ਲੋੜਹਿ ਸੋ ਹੋਇਗਾ ॥੮॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਸ੍ਰੀਰੰਗ : ਸ਼੍ਰੀ (ਲੱਛਮੀ / ਮਾਇਆ) ਤੋਂ ਰੰਗ (ਨਾਚ) ਕਰਾਉਣ ਵਾਲਾ ਕਰਤਾਰ
• ਬੈਕੁੰਠ : ਜਿਸ ਦੀ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਕੁੰਠਾ (ਮਾਯਾ) ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਥਾਂ |
• ਮਛੁ : ਮੱਛੀ ਵਰਗੇ ਜਲ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵ
• ਕਛੁ ਕੂਰਮੁ : ਕਛੁ ਕੁੰਮਾ ਵਰਗੇ ਥਲ / ਧਰਤੀ  ਤੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵ
• ਮਛੁ ਕਛੁ ਕੂਰਮੁ :  ਭਾਵ ਜਲ ਵਿਚ ਅਤੇ ਥਲ ਤੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵ, ਸਾਰੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ
• ਆਗਿਆ : ਹੁਕਮ ਵਿਚ
• ਅਉਤਰਾਸੀ : ਅਵਤਾਰ ਧਾਰਨਾ , ਜਨਮ ਲੈਣਾ
• ਕੇਸਵ : ਸੁੰਦਰ ਕੇਸ਼ਾਂ ਵਾਲਾ, ਕ (ਬ੍ਰਹਮਾ) ਈਸ਼ (ਸ਼ਿਵ), ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਰ ਦਇਆ ਕਰਨ ਵਾਲਾ, ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ

ਹਿੰਦੂ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਬ੍ਰਹਮਾ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਤੇ ਤੇ ਸ਼ਿਵ ਓਹਨਾ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਵਾਲਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਸੋ ਇਥੇ ਕੇਸਵ ਤੋਂ ਭਾਵ  ਉਸ ਸਰਬ - ਸ਼ਕਤੀਮਾਨ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਤੋਂ ਹੈ ਜੋ ਜੀਵਨ ਤੇ ਮੌਤ ਦੇਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ |

• ਚਲਤ : ਕੌਤਕ
• ਨਿਰਾਲੇ : ਅਨੋਖੇ
• ਕੀਤਾ ਲੋੜਹਿ : (ਜੋ ਕੁਝ) ਤੂੰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈਂ

ਅਰਥ :

ਹੇ, ਮਾਇਆ ਦੇ ਪਤੀ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ, ਤੂੰ ਹੀ ਬੈਕੁੰਠ ਵਿਚ ਵਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈਂ | ਮੱਛੀਆਂ, ਕੱਛੂਕੁੰਮੇ ਆਦਿਕ ਜੀਵ ( ਭਾਵ ਜਲ ਵਿਚ ਅਤੇ ਥਲ ਤੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵ, ਭਾਵ ਸਾਰੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ) ਤੇਰੀ ਆਗਿਆ ਵਿਚ ਹੀ ਜਨਮ ਲੈਂਦੇ ਹਨ |
ਹੇ ! ਜੀਵਨ ਤੇ ਮੌਤ ਦੇਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਪ੍ਰਭੂ, ਤੂੰ ਅਨੋਖੇ ਕੌਤਕ ਕਰਦਾ ਹੈਂ | ਜੋ ਕੁਛ ਤੈਨੂੰ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਓਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ( ਸਭ ਕੁਛ ਤੇਰੇ ਭਾਣੇ ਵਿਚ  ਹੈ|)


ਨਿਰਾਹਾਰੀ ਨਿਰਵੈਰੁ ਸਮਾਇਆ ॥ਧਾਰਿ ਖੇਲੁ ਚਤੁਰਭੁਜੁ ਕਹਾਇਆ ॥
ਸਾਵਲ ਸੁੰਦਰ ਰੂਪ ਬਣਾਵਹਿ ਬੇਣੁ ਸੁਨਤ ਸਭ ਮੋਹੈਗਾ ॥੯॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਨਿਰਾਹਾਰੀ : ਨਿਰ-ਆਹਾਰੀ {ਆਹਾਰ = ਖ਼ੁਰਾਕ}, ਅੰਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਜੀਊਂਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ
• ਨਿਰਵੈਰੁ : ਜਿਸਦਾ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵੈਰ ਨਹੀਂ |
• ਸਮਾਇਆ : ਸਭ ਵਿਚ ਵਿਆਪਕ
• ਧਾਰਿ: ਧਾਰਿਆ, ਰਚਿਆ
• ਖੇਲੁ : ਜਗਤ ਦਾ ਖੇਲ ਤਮਾਸ਼ਾ
• ਚਤੁਰਭੁਜੁ: ਕਰਤਾਰ, ਜੋ ਚਾਰ ਦਿਸ਼ਾ ਨੂੰ ਭੁਜ (ਪਾਲਨ) ਕਰਦਾ ਹੈ.
• ਸਾਵਲ: ਸਾਂਵਲੇ
• ਸੁੰਦਰ : ਸੋਹਣੇ
• ਬੇਣੁ : ਬੰਸਰੀ ( ਮਾਇਆ ਦੀ ਸੰਕੇਤਕ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਸਾਰੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨੂੰ ਮੋਹ ਰੱਖਿਆ ਹੈ )
• ਮੋਹੈਗਾ: ਮੋਹ ਲੈਣਾ

ਅਰਥ :

ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਤੂੰ ਅੰਨ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਜੀਊਂਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈਂ, ਤੇਰਾ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵੈਰ ਨਹੀਂ, ਤੂੰ ਸਭ ਵਿਚ ਵਿਆਪਕ ਹੈਂ। ਤੂੰ ਹੀ ਇਸ ਜਗਤ ਦਾ ਖੇਲ ਤਮਾਸ਼ਾ ਰਚ ਕੇ ਸਭ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈਂ | ਤੂੰ ਹੀ ਸਾਂਵਲੇ ( ਕਾਲੇ ) ਤੇ ਸੋਹਣੇ ਸਰੂਪ ਸਿਰਜਦਾ ਹੈਂ, ਤੇ ਤੇਰੀ ਮਾਇਆ ਰੂਪੀ ਬੰਸਰੀ (ਸੁਨਣ ) ਨਾਲ ਸਭ ਨੂੰ ਮੋਹ ਲੈਂਦਾ ਹੈਂ |

ਬਨਮਾਲਾ ਬਿਭੂਖਨ ਕਮਲ ਨੈਨ ॥ਸੁੰਦਰ ਕੁੰਡਲ ਮੁਕਟ ਬੈਨ ॥
ਸੰਖ ਚਕ੍ਰ ਗਦਾ ਹੈ ਧਾਰੀ ਮਹਾ ਸਾਰਥੀ ਸਤਸੰਗਾ ॥੧੦॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਬਨਮਾਲਾ: ਜੰਗਲੀ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਮਾਲਾ, ਵਨਸ੍‍ਪਤਿ ਰੂਪ ਮਾਲਾ
• ਬਿਭੂਖਨ: ਗਹਿਣਾ. ਜ਼ੇਵਰ
• ਕਮਲ ਨੈਨ : ਕਮਲ ਫੁੱਲ ਵਰਗੇ ਸੋਹਣੇ ਨੈਣ |

"ਕਮਲ ਨੈਣ" ਇਥੇ ਕਮਲ ਫੁੱਲ ਵਾਂਗ (ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਮੋਹ ਮਾਇਆ ਦੇ) ਚਿੱਕੜ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤਕ ਹੈ )

• ਸੁੰਦਰ : ਸੋਹਣਾ
• ਕੁੰਡਲ : ਘੇਰਾ. ਦਾਇਰਾ ( ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਦੇ ਘੇਰੇ ਦਾ ਸੰਕੇਤਕ )
• ਮੁਕਟ : ਸਿਰ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ( ਹੈਲਮੇਟ ) :
• ਬੈਨ: ਵਚਨ, ਵਾਣੀ
• ਸੰਖ : ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਸ਼ਬਦ / ਹੁਕਮ ਦਾ ਸੰਕੇਤਕ ਹੈ
• ਚਕ੍ਰ : ਇਸ ਬ੍ਰਹਮੰਡ ਵਿਚ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਇਕ ਰਸ ਵਰਤਾਰੇ ਦਾ ਸੰਕੇਤਕ ਹੈ
• ਗਦਾ : ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ  ਸਰਵ ਸ਼ਕਤੀਮਾਨ ਹੋਣ ਦਾ ਸੰਕੇਤਕ ਹੈ
• ਮਹਾ ਸਾਰਥੀ : ਵਡਾ ਰਥਵਾਹੀ, ਇਸ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦਾ ਰੱਥ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲਾ
• ਸਤਸੰਗਾ : ਜਿਸ ਦਾ ਮਿਲਾਪ ਸ਼ੁਭ ਫਲ ਦੇਣਵਾਲਾ ਹੈ.

ਅਰਥ :

ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ, ਇਹ ਬਨਸਪਤੀ ਰੂਪੀ ਮਾਲਾ ਹੀ ਤੇਰਾ ਗਹਿਣਾ ਹੈ ਤੇ ਤੂੰ ਸਭ ਤੇ ਆਪਣੀ ਦਇਆ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਕਰ ਕੇ ਵਿਗਸਦਾ ਹੈਂ | ਤੂੰ ਹੀ  (ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੇ ) ਇਸ ਸੁੰਦਰ ਘੇਰੇ ਨੂੰ ਸੁਰਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਤੇ ਸੋਹਣੇ ਵਚਨਾਂ ਵਾਲਾ ਹੈਂ |
ਹੇ ਸਰਬਸ਼ਕਤੀਮਾਨ ਪ੍ਰਭੂ, ਤੇਰਾ ਸ਼ੰਖ ( ਰੂਪੀ ਸ਼ਬਦ / ਹੁਕਮ ) ਇਸ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਵਿਚ ਵੱਜ (ਵਰਤ) ਰਿਹਾ ਹੈ  | ਤੂੰ ( ਇਸ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦਾ ਰੱਥ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲਾ ) ਵੱਡਾ ਰਥਵਾਹਾ ਹੈਂ | ਤੇਰਾ ਮਿਲਾਪ ਸਦਾ ਹੀ ਸ਼ੁਭ ਫਲ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈ |

ਪੀਤ ਪੀਤੰਬਰ ਤ੍ਰਿਭਵਣ ਧਣੀ ॥ਜਗੰਨਾਥੁ ਗੋਪਾਲੁ ਮੁਖਿ ਭਣੀ ॥
ਸਾਰਿੰਗਧਰ ਭਗਵਾਨ ਬੀਠੁਲਾ ਮੈ ਗਣਤ ਨ ਆਵੈ ਸਰਬੰਗਾ ॥੧੧॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਪੀਤ : ਪਿੱਤਲ ਰੰਗ , ਪੀਲਾ
• ਪੀਤੰਬਰ : ਪੀਤ - ਅੰਬਰ ( ਪੀਲੇ ਬਸਤਰ )

ਕਿਉਂਕਿ ਗੁਰਬਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਨਿਰਾਕਾਰ ਹੈ ਉਸਦਾ ਕੋਈ ਸਰੂਪ ਨਹੀਂ | ਸੋ ਉਸ ਦਵਾਰਾ ਪੀਲੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਵਸਤਰ ਪਹਿਨਣਾ ਇਥੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੇ ਪੀਲੇ / ਬਸੰਤੀ ਰੰਗ ਦਾ ਸੰਕੇਤਕ ਹੈ | ਸਵੇਰ ਹੁੰਦੇ ਸਾਰ ਹੀ ਸੂਰਜ ਦੀ ਸੁਨਹਿਰੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਇਸ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਦਿੰਦੀ ਹੈ | ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦਾ ਨਿੱਘ / ਤਪਸ਼ ਇਸ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਤੇ ਬਨਸਪਤੀ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ |  ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਚਿੱਟੀ ਤੇ ਮੱਧਮ ਰੋਸ਼ਨੀ ਸ਼ੀਤਲਤਾ ਦੇ ਚਿਨ੍ਹ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ |

• ਤ੍ਰਿਭਵਣ : ਤਿੰਨੇ ਭਵਨ
• ਧਣੀ : ਮਾਲਕ
• ਜਗੰਨਾਥੁ : ਜਗਤ ਦੇ ਮਾਲਕ
• ਗੋਪਾਲੁ : ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨੂੰ ਪਾਲਣ ਵਾਲਾ
• ਮੁਖਿ ਭਣੀ : ਮੁਖ ਤੋਂ ਉਚਾਰਦਾ ਹਾਂ
• ਸਾਰੰਗ: ਸਿੰਗ ਦਾ ਬਣਿਆ ਧਨੁਖ. ਉਹ ਕਮਾਨ, ਜੋ ਸਿੰਗ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਜੋੜਕੇ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ
• ਸਾਰਿੰਗਧਰ : ਸਾਰੀ ਪ੍ਰਿਥਿਵੀ ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਵਾਲਾ, ਕਰਤਾਰ,
• ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਸਾਰਿੰਗਧਰ ਸ਼ਬਦ ਸਰਬ-ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਗੁਣਵਾਚਕ ਨਾਮ ਹੈ  (ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਰੰਗ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਧਨੁੱਖ ਹੈ ਜੋ ਕੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ| ਧਨੁੱਖ / ਕਮਾਨ ਨੂੰ ਇਕਾਗਰਤਾ ਦੇ ਚਿਨ੍ਹ ਵਜੋਂ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ|)
• ਭਗਵਾਨ : ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ , ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ
• ਬੀਠੁਲਾ : {वि-स्थल, ਵਿਸ਼ਠਲ, ਵਿੱਠਲ} ਮਾਇਆ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ ਪਰੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ
• ਸਰਬੰਗਾ : ਸਰਬ ਅੰਗਾ, ਸਾਰੇ ਗੁਣ

ਅਰਥ :

ਹੇ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਤਿੰਨੇ ਭਾਵਨਾ ਦੇ ਮਾਲਕ, ( ਮੈਂ ) ਆਪਣੇ ਮੁਖ ਤੋਂ ਤੈਨੂੰ ਹੀ ਜਗਤ ਦਾ ਮਾਲਕ ਤੇ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨੂੰ ਪਾਲਣ ਵਾਲਾ ਉਚਾਰਦਾ ਹਾਂ | ਤੂੰ ਹੀ ਸਾਰੀ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਵਾਲਾ ਸਰਬ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਤੇ ਮਾਇਆ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਭਗਵਾਨ ਹੈਂ | ਮੈਥੋਂ ਤੇਰੇ ਸਾਰੇ ਗੁਣ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ|


ਨਿਹਕੰਟਕੁ ਨਿਹਕੇਵਲੁ ਕਹੀਐ ॥ਧਨੰਜੈ ਜਲਿ ਥਲਿ ਹੈ ਮਹੀਐ ॥
ਮਿਰਤ ਲੋਕ ਪਇਆਲ ਸਮੀਪਤ ਅਸਥਿਰ ਥਾਨੁ ਜਿਸੁ ਹੈ ਅਭਗਾ ॥੧੨॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਨਿਹਕੰਟਕੁ: {ਕੰਟਕੁ = ਕੰਡਾ, ਵੈਰੀ} ਜਿਸ ਦਾ ਕੋਈ ਵੈਰੀ ਨਹੀਂ।
• ਨਿਹਕੇਵਲੁ : ਵਾਸਨਾ-ਰਹਿਤ, ਪਰਮ-ਸ਼ੁੱਧ, ਖਾਲਿਸ
• ਧਨੰਜੈ : ਸਾਰੇ ਜਗਤ ਦੇ ਧਨ ਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲਾ
• ਮਹੀਐ : ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ
• ਮਿਰਤ ਲੋਕ : ਮਾਤ ਲੋਕ
• ਪਇਆਲ: ਪਾਤਾਲ
• ਸਮੀਪਤ : ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ
• ਅਸਥਿਰ ਥਾਨੁ: ਸਦਾ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਸਥਾਨ
• ਅਭਗਾ: ਅਟੁੱਟ

ਅਰਥ :

ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਕੋਈ ਵੈਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਵਾਸਨਾ-ਰਹਿਤ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ| ਉਹੀ ਸਾਰੇ ਜਗਤ ਦੇ ਧਨ ਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਉਹ ਜਲ ਵਿਚ ਹੈ ਥਲ ਵਿਚ ਹੈ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ (ਹਰ ਥਾਂ) ਹੈ। ਮਾਤ ਲੋਕ ਵਿਚ, ਪਤਾਲ ਵਿਚ (ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਦੇ) ਨੇੜੇ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਥਾਂ ਸਦਾ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਕਦੇ ਟੁੱਟਣ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ |


ਪਤਿਤ ਪਾਵਨ ਦੁਖ ਭੈ ਭੰਜਨੁ ॥ਅਹੰਕਾਰ ਨਿਵਾਰਣੁ ਹੈ ਭਵ ਖੰਡਨੁ ॥
ਭਗਤੀ ਤੋਖਿਤ ਦੀਨ ਕ੍ਰਿਪਾਲਾ ਗੁਣੇ ਨ ਕਿਤ ਹੀ ਹੈ ਭਿਗਾ ॥੧੩॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਪਤਿਤ : ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗੇ ਹੋਏ
• ਪਾਵਨ : ਪਵਿੱਤਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ
• ਭੈ : ਡਰ
• ਭੰਜਨੁ : ਨਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲਾ
• ਨਿਵਾਰਣੁ : ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ
• ਭਵ ਖੰਡਨੁ : ਜਨਮ ਮਰਨ ਦੇ ਗੇੜ ਵਿੱਚੋ ਕੱਢਣ ਵਾਲਾ
• ਤੋਖਿਤ : ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
• ਗੁਣੇ ਨ ਕਿਤ ਹੀ : ਕਿਸੇ ਭੀ (ਹੋਰ) ਗੁਣ ਨਾਲ
• ਭਿਗਾ: ਭਿੱਜਦਾ, ਪਤੀਜਦਾ

ਅਰਥ :

ਪਰਮਾਤਮਾ, ਵਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ, (ਜੀਵਾਂ ਦੇ) ਸਾਰੇ ਦੁੱਖ ਸਾਰੇ ਡਰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਅਹੰਕਾਰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਨਮ ਮਰਨ ਦਾ ਗੇੜ ਨਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਦੀਨਾਂ ਉੱਤੇ ਕਿਰਪਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਭੂ ਭਗਤੀ ਨਾਲ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਕਿਸੇ ਭੀ ਹੋਰ ਗੁਣ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਪਤੀਜਦਾ |


ਨਿਰੰਕਾਰੁ ਅਛਲ ਅਡੋਲੋ ॥ਜੋਤਿ ਸਰੂਪੀ ਸਭੁ ਜਗੁ ਮਉਲੋ ॥
ਸੋ ਮਿਲੈ ਜਿਸੁ ਆਪਿ ਮਿਲਾਏ ਆਪਹੁ ਕੋਇ ਨ ਪਾਵੈਗਾ ॥੧੪॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਨਿਰੰਕਾਰੁ : ਆਕਾਰ - ਰਹਿਤ
• ਅਛਲ :  ਜਿਸਨੂੰ ਠੱਗਿਆ ਨਾ ਜਾ ਸਕੇ |
• ਅਡੋਲੋ : ਨਾ ਡੋਲਣ ਵਾਲਾ
• ਮਉਲੋ: ਖਿੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
• ਆਪਹੁ : ਆਪਣੇ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ

ਅਰਥ :

ਆਕਾਰ-ਰਹਿਤ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਮਾਇਆ ਛਲ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ, (ਮਾਇਆ ਦੇ ਹੱਲਿਆਂ ਅੱਗੇ) ਉਹ ਡੋਲਣ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਉਹ ਨਿਰਾ ਨੂਰ ਹੀ ਨੂਰ ਹੈ (ਉਸ ਦੇ ਨੂਰ ਨਾਲ) ਸਾਰਾ ਜਗਤ ਖਿੜ ਰਿਹਾ ਹੈ।(ਉਸ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਉਹੀ ਮਨੁੱਖ (ਹੀ) ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਆਪ ਮਿਲਾਂਦਾ ਹੈ। (ਉਸ ਦੀ ਮਿਹਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਨਿਰੇ) ਆਪਣੇ ਉੱਦਮ ਨਾਲ ਕੋਈ ਭੀ ਮਨੁੱਖ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ


ਆਪੇ ਗੋਪੀ ਆਪੇ ਕਾਨਾ ॥ਆਪੇ ਗਊ ਚਰਾਵੈ ਬਾਨਾ ॥
ਆਪਿ ਉਪਾਵਹਿ ਆਪਿ ਖਪਾਵਹਿ ਤੁਧੁ ਲੇਪੁ ਨਹੀ ਇਕੁ ਤਿਲੁ ਰੰਗਾ ॥੧੫॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਗੋਪੀ : ਗੋਪ ਦੀ ਇਸਤ੍ਰੀ. ਗਵਾਲਨ ( ਇਥੇ ਇਹ ਜੀਵ ਇਸਤਰੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤਕ ਹੈ )
• ਕਾਨਾ : ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ, ਗੋਪੀਆਂ ਦਾ ਸਵਾਮੀ ( ਜੀਵ ਇਸਤਰੀ ਦਾ ਪਤੀ ਭਾਵ, ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ )
• ਬਾਨਾ: ਬਣ ਵਿੱਚ , ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ
• ਉਪਾਵਹਿ: ਤੂੰ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈਂ।
• ਖਪਾਵਹਿ: ਤੂੰ ਨਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈਂ।
• ਲੇਪੁ : ਪ੍ਰਭਾਵ, ਅਸਰ, ਦਬਾਉ।
• ਇਕੁ ਤਿਲੁ : ਰਤਾ ਭਰ ਭੀ।
• ਰੰਗਾ : ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਰੰਗ-ਤਮਾਸ਼ਿਆਂ ਦਾ

ਅਰਥ :

ਪਰਮਾਤਮਾ ਆਪ ਹੀ ਗੋਪੀਆਂ ( ਭਾਵ ਜੀਵ ਇਸਤਰੀਆਂ ) ਹੈ, ਆਪ ਹੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ( ਭਾਵ ਜੀਵ ਇਸਤਰੀਆਂ ਦਾ ਸਵਾਮੀ )  ਹੈ। ਤੇ ਆਪ ਹੀ ਇਸ (ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਰੂਪੀ) ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਗਊਆਂ (ਰੂਪੀ ਜੀਵ ਜੰਤੂਆਂ) ਨੂੰ ਚਾਰ ਰਿਹਾ ( ਭਾਵ ਰਿਜਕ ਦੇ ਰਿਹਾ ) ਹੈ | ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਤੂੰ ਆਪ ਹੀ (ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ) ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈਂ, ਆਪ ਹੀ ਨਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈਂ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਰੰਗ-ਤਮਾਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਤੇਰੇ ਉਤੇ ਰਤਾ ਭੀ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ |


ਏਕ ਜੀਹ ਗੁਣ ਕਵਨ ਬਖਾਨੈ ॥ਸਹਸ ਫਨੀ ਸੇਖ ਅੰਤੁ ਨ ਜਾਨੈ ॥
ਨਵਤਨ ਨਾਮ ਜਪੈ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ਇਕੁ ਗੁਣੁ ਨਾਹੀ ਪ੍ਰਭ ਕਹਿ ਸੰਗਾ ॥੧੬॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਸਹਸ ਫਨੀ ਸੇਖ : ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਫਨਾ ਵਾਲਾ ਸੇਖਨਾਗ, ਭਾਵ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਜੀਭਾਂ ਨਾਲ
• ਨਵਤਨ : ਨਵਾਂ
• ਕਹਿ ਸੰਗਾ : ਕਹਿ ਸਕਦਾ

ਅਰਥ :

ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! (ਮੇਰੀ) ਇੱਕ ਜੀਭ (ਤੇਰੇ) ਕਿਹੜੇ ਕਿਹੜੇ ਗੁਣ ਬਿਆਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਫਨਾ ਵਾਲਾ ਸੇਖਨਾਗ ਵੀ ਤੇਰੇ ਗੁਣਾ ਦਾ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਪਾ ਸਕਦਾ | ( ਭਾਵ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਜੀਭਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਤੇਰੇ ਗੁਣ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ )| ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ!  ਜੇ ਕੋਈ ਦਿਨ ਰਾਤ (ਤੇਰੇ) ਨਵੇਂ ਨਵੇਂ ਨਾਮ ਜਪਦਾ ਰਹੇ, ਤਾਂ ਵੀ ਉਹ ਤੇਰਾ ਇੱਕ ਭੀ ਗੁਣ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ |


ਓਟ ਗਹੀ ਜਗਤ ਪਿਤ ਸਰਣਾਇਆ ॥ਭੈ ਭਇਆਨਕ ਜਮਦੂਤ ਦੁਤਰ ਹੈ ਮਾਇਆ ॥
ਹੋਹੁ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਇਛਾ ਕਰਿ ਰਾਖਹੁ ਸਾਧ ਸੰਤਨ ਕੈ ਸੰਗਿ ਸੰਗਾ ॥੧੭॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਗਹੀ : ਫੜੀ
• ਜਗਤ ਪਿਤਾ : ਹੇ ਜਗਤ ਦੇ ਪਿਤਾ
• ਭਇਆਨਕ :ਡਰਾਉਣੇ।
• ਦੁਤਰ: ਜਿਸ ਤੋਂ ਪਾਰ ਲੰਘਣਾ ਔਖਾ ਹੈ।
• ਇਛਾ: ਚੰਗੀ ਭਾਵਨਾ, ਮਿਹਰ ਦੀ ਨਿਗਾਹ।
• ਕਰਿ : ਕਰ ਕੇ।
• ਸੰਗਿ : ਨਾਲ

ਅਰਥ:

ਹੇ ਜਗਤ ਦੇ ਪਿਤਾ! ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਓਟ ਲਈ ਹੈ, ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਸਰਨ ਆਇਆ ਹਾਂ। ਜਮਦੂਤ ਬੜੇ ਡਰਾਉਣੇ ਹਨ, ਬੜੇ ਡਰ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਾਇਆ (ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਸਮੁੰਦਰ ਹੈ ਜਿਸ) ਵਿਚੋਂ ਪਾਰ ਲੰਘਣਾ ਔਖਾ ਹੈ। ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਦਇਆਵਾਨ ਹੋਹੁ, ਮੈਨੂੰ ਕਿਰਪਾ ਕਰ ਕੇ ਸਾਧ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਰੱਖ |


ਦ੍ਰਿਸਟਿਮਾਨ ਹੈ ਸਗਲ ਮਿਥੇਨਾ ॥ਇਕੁ ਮਾਗਉ ਦਾਨੁ ਗੋਬਿਦ ਸੰਤ ਰੇਨਾ ॥
ਮਸਤਕਿ ਲਾਇ ਪਰਮ ਪਦੁ ਪਾਵਉ ਜਿਸੁ ਪ੍ਰਾਪਤਿ ਸੋ ਪਾਵੈਗਾ ॥੧੮॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਦ੍ਰਿਸਟਿਮਾਨ : ਜੋ ਕੁਝ ਦਿੱਸ ਰਿਹਾ ਹੈ
• ਮਿਥੇਨਾ : ਨਾਸਵੰਤ
• ਮਾਗਉ :ਮਾਗਉਂ, ਮੈਂ ਮੰਗਦਾ ਹਾਂ
• ਗੋਬਿਦ : ਇੰਦ੍ਰੀਆਂ ਦਾ ਗ੍ਯਾਤਾ, ਇੰਦ੍ਰੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰੇਰਕ, ਵਿਸ਼੍ਵ ਦਾ ਗ੍ਯਾਤਾ, ਅੰਤਰਯਾਮੀ
• ਰੇਨਾ : ਚਰਨ-ਧੂੜ
• ਮਸਤਕਿ : ਮੱਥੇ ਉਤੇ।
• ਲਾਇ : ਲਾ ਕੇ।
• ਪਰਮ ਪਦੁ : ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਆਤਮਕ ਦਰਜਾ।
• ਪਾਵਉ :ਪਾਵਉਂ, ਮੈਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਾਂ।
• ਜਿਸੁ ਪ੍ਰਾਪਤਿ : ਜਿਸ ਦੇ ਭਾਗਾਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਿਖੀ ਹੋਈ ਹੈ|

ਅਰਥ:

ਇਹ ਦਿੱਸਦਾ ਪਸਾਰਾ ਸਭ ਨਾਸਵੰਤ ਹੈ। ਹੇ ਅੰਤਰਯਾਮੀ ਪ੍ਰਭੂ ! ਮੈਂ (ਤੇਰੇ ਪਾਸੋਂ) ਇਕ (ਇਹ) ਦਾਨ ਮੰਗਦਾ ਹਾਂ (ਕਿ ਮੈਨੂੰ) ਸੰਤ ਜਨਾਂ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਦੀ ਧੂੜ (ਮਿਲੇ)। (ਇਹ ਧੂੜ) ਮੈਂ (ਆਪਣੇ) ਮੱਥੇ ਉੱਤੇ ਲਾ ਕੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਆਤਮਕ ਦਰਜਾ ਹਾਸਲ ਕਰਾਂ। ਜਿਸ ਦੇ ਭਾਗਾਂ ਵਿਚ ਤੂੰ ਜਿਸ ਚਰਨ-ਧੂੜ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਿਖੀ ਹੈ ਉਹੀ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ |

ਜਿਨ ਕਉ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੀ ਸੁਖਦਾਤੇ ॥ਤਿਨ ਸਾਧੂ ਚਰਣ ਲੈ ਰਿਦੈ ਪਰਾਤੇ ॥
ਸਗਲ ਨਾਮ ਨਿਧਾਨੁ ਤਿਨ ਪਾਇਆ ਅਨਹਦ ਸਬਦ ਮਨਿ ਵਾਜੰਗਾ ॥੧੯॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਰਿਦੈ : ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ
• ਪਰਾਤੇ : ਪਰੋਤੇ
• ਨਾਮ ਨਿਧਾਨੁ : ਨਾਮ ਦਾ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ
• ਅਨਹਦ : ਇਕ-ਰਸ
• ਮਨਿ : ਮਨ ਵਿੱਚ
• ਵਾਜੰਗਾ : ਵੱਜਦੇ ਹਨ

ਅਰਥ :

ਹੇ ਸੁਖਾਂ ਦੇ ਦੇਣ ਵਾਲੇ! ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਉਤੇ ਤੂੰ ਮਿਹਰ ਕਰਦਾ ਹੈਂ, ਉਹ ਗੁਰੂ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਪ੍ਰੋ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਖ਼ਜ਼ਾਨਿਆਂ ਤੋਂ ਸ੍ਰੇਸ਼ਟ ਨਾਮ-ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ (ਮਾਨੋ) ਇਕ-ਰਸ ਵਾਜੇ ਵੱਜਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ|


ਕਿਰਤਮ ਨਾਮ ਕਥੇ ਤੇਰੇ ਜਿਹਬਾ ॥ਸਤਿ ਨਾਮੁ ਤੇਰਾ ਪਰਾ ਪੂਰਬਲਾ ॥
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਭਗਤ ਪਏ ਸਰਣਾਈ ਦੇਹੁ ਦਰਸੁ ਮਨਿ ਰੰਗੁ ਲਗਾ ॥੨੦॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਕਿਰਤਮ : ਬਣਾਏ ਹੋਏ, ਘੜੇ ਹੋਏ।
• ਪਰਾ ਪੂਰਬਲਾ : ਮੁੱਢ-ਕਦੀਮਾਂ ਦਾ।

ਅਰਥ:

ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! (ਸਾਡੀ ਜੀਵਾਂ ਦੀ) ਜੀਭ ਤੇਰੇ ਉਹ ਨਾਮ ਉਚਾਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਨਾਮ (ਤੇਰੇ ਗੁਣ ਵੇਖ ਵੇਖ ਕੇ ਜੀਵਾਂ ਨੇ) ਬਣਾਏ ਹੋਏ ਹਨ। ਪਰ 'ਸਤਿਨਾਮੁ' ਤੇਰਾ ਮੁੱਢ-ਕਦੀਮਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ (ਭਾਵ, ਤੂੰ 'ਹੋਂਦ ਵਾਲਾ' ਹੈਂ, ਤੇਰੀ ਇਹ 'ਹੋਂਦ' ਜਗਤ-ਰਚਨਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭੀ ਮੌਜੂਦ ਸੀ)। ਨਾਨਕ! ਆਖਦਾ ਹੈ (ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ!) ਤੇਰੇ ਭਗਤ ਤੇਰੀ ਸਰਨ ਪਏ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਤੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਨ ਦੇਂਦਾ ਹੈਂ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਆਨੰਦ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ|


ਤੇਰੀ ਗਤਿ ਮਿਤਿ ਤੂਹੈ ਜਾਣਹਿ ॥ਤੂ ਆਪੇ ਕਥਹਿ ਤੈ ਆਪਿ ਵਖਾਣਹਿ ॥
ਨਾਨਕ ਦਾਸੁ ਦਾਸਨ ਕੋ ਕਰੀਅਹੁ ਹਰਿ ਭਾਵੈ ਦਾਸਾ ਰਾਖੁ ਸੰਗਾ ॥੨੧॥੨॥੧੧॥

ਪਦ ਅਰਥ :

• ਗਤਿ : ਆਤਮਕ ਹਾਲਤ।
• ਮਿਤਿ :ਮਾਤ, ਮਿਣਤੀ।
• ਤੇਰੀ ਗਤਿ ਮਿਤਿ :  ਤੂੰ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੈਂ ਤੇ ਕਿਤਨਾ ਵੱਡਾ ਹੈਂ, ਇਹ ਗੱਲ।
• ਤੈ : ਅਤੇ।
• ਕੋ : ਦਾ।
• ਦਾਸਾ ਸੰਗਾ : ਦਾਸਾਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਵਿਚ

ਅਰਥ:

ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਤੂੰ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੈਂ ਤੇ ਕੇਡਾ ਵੱਡਾ ਹੈਂ-ਇਹ ਗੱਲ ਤੂੰ ਆਪ ਹੀ ਜਾਣਦਾ ਹੈਂ।ਤੂੰ ਆਪ ਹੀ  ਦੱਸ ਸਕਦਾ ਹੈਂ ਤੇ ਆਪ ਹੀ ਬਿਆਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈਂ। ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਨਾਨਕ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਾਸਾਂ ਦਾ ਦਾਸ ਬਣਾਈ ਰੱਖ। ਤੇ, ਹੇ ਹਰੀ! ਜੇ ਤੇਰੀ ਮਿਹਰ ਹੋਵੇ ਤਾਂ (ਨਾਨਕ ਨੂੰ) ਆਪਣੇ ਦਾਸਾਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਰੱਖ |

====================================
ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਅਰਥ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਈ ਹਰਮਨਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ (ਕਥਾ ਵਾਚਕ) ਵਲੋਂ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਤੇ ਭਾਈ ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਜੀ ਟੋਰਾਂਟੋ ਦਵਾਰਾ ਕੀਤੇ ਸ਼ਬਦ - ਅਰਥਾਂ ਤੋਂ ਮੱਦਦ ਲਈ ਗਈ ਹੈ | ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪ੍ਰੋ. ਸਾਹਿਬ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਟੀਕਾ, ਭਾਈ ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਨਾਭਾ ਜੀ ਦੇ ਮਹਾਨ ਕੋਸ਼ ਤੇ ਹੋਰ ਵੈਬਸਾਈਟਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੋਂ ਮਦਦ ਲਈ ਗਈ ਹੈ

====================================

ਕਿਰਤ ਕਰੋ, ਨਾਮ ਜਪੋ, ਵੰਡ ਛਕੋ | ( Kirt karo , Naam japo, wand chhko )

"ਕਿਰਤ ਕਰੋ ਨਾਮ ਜਪੋ ਵੰਡ ਛਕੋ", ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਬਾਨੀ, ਜਗਤ ਗੁਰੂ, ਜ਼ਾਹਰ ਪੀਰ , ਮਰਦ ਏ ਕਾਮਿਲ ਸਾਹਿਬ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਦੁਆਰਾ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਿਧਾਂਤ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਹਰ ਇਕ ਪ੍ਰਾਣੀ ਮਾਤਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਦੁਨਿਆਵੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਪੂਰੀ-ਆਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਮਾਜਿਕ ਤੇ ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਤਾਣੇ ਬਾਣੇ  ਵਿਚ ਵਿਚਰਦੇ ਹੋਏ, ਇਸ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੇ ਰਚਣਹਾਰ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਨਾਲ ਇਕ ਮਿਕ ਹੋਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ | ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਲੋਕਾਈ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਤੇ ਸਿਰਫ ਇਕ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੀ ਉਪਾਸਨਾ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ, ਉਸ ਸਮੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਬਹੁਤ ਹੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅੱਗੇ ਰੱਖ ਕੇ, ਸਮੇ ਦੇ ਪੁਜਾਰੀ ਵਰਗ ਨੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਭਰਮ ਭੁਲੇਖੇ ਵਿੱਚ ਪਾ ਰੱਖਿਆ ਸੀ | ਉਸ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਤਾਣੇ ਬਾਣੇ ਵਿਚ ਪੁਜਾਰੀ ਨੇ ਬੜੀ ਚਲਾਕੀ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਸਰਦਾਰੀ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਸੀ ਕਿ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਮਿਲਾਪ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਰਸਤਾ ਪੁਜਾਰੀ ਵਰਗ ਦੀ ਵਿਚੋਲਗੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਅਸੰਭਵ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਪੁਜਾਰੀ ਵਰਗ ਦੀ ਵਿਚੋਲਗੀ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਰੱਬ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕ - ਮਿਕ ਹੋਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਦਿਖਾਇਆ |

 (ਪੁਜਾਰੀ ਤੋਂ ਭਾਵ ਹੈ, ਰੱਬ ਤੇ ਇਨਸਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਚੋਲਾ ਜੋ ਰੱਬ ਨਾਲ ਸਿੱਧੀ ਜਾਣ ਪਛਾਣ ਦਾ ਦਾਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਅਰਦਾਸਾਂ ਤੇ ਬੇਨਤੀਆਂ ਰੱਬ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿਚ ਪਹਚਾਉਣ ਦਾ ਪਾਖੰਡ ਕਰਦਾ ਹੈ | ਉਹ ਕਿਸੇ  , ਕੋਈ ਅਖੌਤੀ ਜਥੇਦਾਰ, ਅਖੌਤੀ ਸੰਤ, ਅਖੌਤੀ ਬ੍ਰਹਮਗਿਆਨੀ, ਆ ਕਿਸੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸੰਸਥਾ ਦਾ ਮੁਖੀ  ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਆਦਿਕ  ਕੋਈ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ | )

ਕਿਰਤ ਕਰਨਾ : ਇਕ ਕਿਰਤੀ ਇਨਸਾਨ ( ਕਿਸਾਨ, ਮਜ਼ਦੂਰ, ਕਾਸ਼ਤਕਾਰ, ਡਰੈਵਰ, ਕਲਰਕ , ਡਾਕਟਰ, ਇੰਜਨੀਅਰ, ਫੌਜੀ,  ਦੁਕਾਨਦਾਰ, ਵਪਾਰੀ, ਅਧਿਆਪਕ  ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਹੱਥੀਂ ਕਿਰਤ ਕਰਨ ਵਾਲ਼ੇ) ਦੀ ਦਿਹਾੜੀ ਦਾ ਜਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਾ ਮਿਹਨਤ ਕਰਕੇ ਰੋਜ਼ੀ ਰੋਟੀ ਕਮਾਉਣ ਵਿੱਚ ਗੁਜ਼ਰਦਾ ਹੈ। ਸਾਰੀ ਦਿਹਾੜੀ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਕੁਛ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਦ ਅਰਾਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਦੀ ਹੱਡ ਭੰਨਵੀਂ ਮਿਹਨਤ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰ ਸਕੇ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਉਸ ਕੋਲ ਭੋਰਿਆਂ ਵਿਚ ਸਮਾਧੀਆਂ ਲਗਾ ਕੇ ਰੱਬ ਦਾ ਨਾਂ ਰਟਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀ ਹੁੰਦਾ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਤੇ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ , ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਦਾ ਹੱਕ ਮਾਰੇ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਕਮਾਈ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਨਿਰਬਾਹ ਕਰਨ ਨੂੰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਮਿਲਾਪ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪੌੜੀ ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ  ਇਸ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਅਮਲੀ ( practical) ਜਾਮਾ ਪਹਿਨਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਆਪ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਵਿਖੇ ਖੇਤੀ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਓਹਨਾ ਵਿਹਲੜ ਅਖੌਤੀ ਸੰਤਾਂ, ਬ੍ਰਹਮਗਿਆਨੀਆਂ, ਸਾਧੂਆਂ, ਮਹੰਤਾਂ ਤੇ ਪੁਜਾਰੀਆਂ, (ਜਿਹੜੇ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿਚ ਵਿਚੋਲੇ ਬਣ ਕੇ ਭੋਲੇ ਭਾਲੇ ਕਿਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਹੜੱਪ ਜਾਂਦੇ ਸਨ) ਨੂੰ ਲਾਹਨਤ ਪਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਆਖਿਆ  "ਫਿਟੁ ਇਵੇਹਾ ਜੀਵਿਆ ਜਿਤੁ ਖਾਇ ਵਧਾਇਆ ਪੇਟੁ ॥" (ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ  - ਪੰਨਾ : 790 ) 



ਸਲੋਕ ਮਃ ੧ ॥ 
ਗਿਆਨ ਵਿਹੂਣਾ ਗਾਵੈ ਗੀਤ ॥ 
ਭੁਖੇ ਮੁਲਾਂ ਘਰੇ ਮਸੀਤਿ ॥ 
ਮਖਟੂ ਹੋਇ ਕੈ ਕੰਨ ਪੜਾਏ ॥ 
ਫਕਰੁ ਕਰੇ ਹੋਰੁ ਜਾਤਿ ਗਵਾਏ ॥ 
ਗੁਰੁ ਪੀਰੁ ਸਦਾਏ ਮੰਗਣ ਜਾਇ ॥ 
ਤਾ ਕੈ ਮੂਲਿ ਨ ਲਗੀਐ ਪਾਇ ॥ 
ਘਾਲਿ ਖਾਇ ਕਿਛੁ ਹਥਹੁ ਦੇਇ ॥  
ਨਾਨਕ ਰਾਹੁ ਪਛਾਣਹਿ ਸੇਇ ॥੧॥ 

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ  - ਪੰਨਾ : 1245  

ਨਾਮ ਜਪਣਾ: ਨਾਮ ਜਪਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਚਲਦੇ ਹੋਏ ਰੱਬੀ ਗੁਣ ( ਦਇਆ, ਨਿਡਰਤਾ , ਨਿਰਵੈਰਤਾ , ਸੰਤੋਖ , ਸੰਜਮ ਆਦਿਕ ) ਧਾਰਨ ਕਰਨੇ | ਜਿਆਦਾਤਰ ਅਸੀਂ ਨਾਮ ਜਪਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸਿਰਫ ਵਾਹਿਗੁਰੂ, ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਦਾ ਰਟਨ ਕਰਨਾ ਹੀ ਸਮਝ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ | ਪਰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਨਿਰਮਲ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਵਿਚ ਬਗਲੇ ਵਾਂਙ ਸਮਾਧੀ ਲਗਾ ਕੇ ਕਿਸੇ ਇਕ ਅੱਖਰ ਦਾ ਤੋਤੇ ਵਾਂਙ ਰਟਨ ਕਰੀ ਜਾਣ ਦੀ ਕੋਈ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀੰ ਹੈ | ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਸਦਗੁਣ ਧਾਰਨ ਕਰਨੇ ਤੇ ਸਦਕਰਮ ਕਰਨੇ ਹੀ ਅਸਲੀ ਨਾਮ ਜਪਣਾ ਹੈ | ਆਪਣੇ ਮੰਨ ਵਿਚ ਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਧਾਰਨ ਕਰਨਾ (ਅੰਧ ਵਿਸਵਾਸ਼ ਨਹੀਂ ) ਕਿ ਸਿਰਫ ਤੇ ਸਿਰਫ ਇਕ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਹੀ ਸਾਰੀ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਦੀ ਕਾਰ ਚਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ | ਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਸ ਵਰਗਾ ਦੂਜਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ | ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਤੇ ਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇਕਾਗਰਚਿਤ ਹੋ ਕੇ ਉੱਦਮ ਕਰਨਾ ਤੇ ਜੋ ਵੀ ਨਤੀਜਾ ਨਿਕਲੇ ਉਸਨੂੰ ਖਿੜੇ ਮੱਥੇ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰਨਾ ਹੀ ਨਾਮ ਜਪਣਾ ਹੈ | ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਸੱਚੀ ਸੁੱਚੀ ਕਿਰਤ ਕਰਨਾ ਨਾਮ ਜਪਣ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪੌੜੀ ਹੈ | ਸੋ ਜਿੰਨੀ ਦੇਰ ਤਕ ਕਿਰਤ ਕਰਨ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਅਮਲ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਲਿਆਂਦਾ, ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਜਪਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ |

ਵੰਡ ਛਕਣਾ: ਜਦ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਕਿਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਭਾਣੇ ਨੂੰ ਖਿੜੇ ਮੱਥੇ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸੋਝੀ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰਾ ਪਸਾਰਾ ਇਕ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਹੀ ਬਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤੇ ਉਸਦੀ ਜੋਤ ਇਸ ਸਾਰੇ ਪਸਾਰੇ ਵਿਚ ਵਿਚਰ ਰਹੀ ਹੈ | ਜਿਵੇਂ ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਸੋਝੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾ ਮਨ ਦਾ ਹੰਕਾਰ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਹਰ ਇਕ ਇਨਸਾਨ ਦੀ ਜਰੂਰਤ, ਦੁੱਖ ਤਕਲੀਫ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਹਿਜ ਸੁਭਾਅ ਹੀ ਮਨ ਜਰੂਰਤਮੰਦ ਦੀ ਮੱਦਦ ਕਰਨ ਨੂੰ ਤਤਪਰ ਹੋ ਉੱਠਦਾ ਹੈ | ਵੰਡ ਛਕਣ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ ਗੁਰੂ ਕੇ ਲੰਗਰ ਦੀ ਪੰਗਤ ਵਿਚ ,  ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਜਾਤ, ਧਰਮ, ਵਰਗ ਦਾ ਵਿਤਕਰਾ ਕੀਤੇ, ਬਰਾਬਰ ਬੈਠ ਕੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦਾ ਛਕਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਰੂਰਤਮੰਦ ਦੀਆਂ ਦੁਨਿਆਵੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਜਰੂਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਵਿਚ ਉਸਦੀ ਹਰ ਹੀਲੇ ਮੱਦਦ ਕਰਨ ਤਕ ਹਰ ਜਗਾਹ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ | ਇਸ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਅਮਲੀ ਜਾਮਾਂ ਪਹਿਨਾਉਣ ਲਈ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਹਰ ਸਿੱਖ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਿਰਤ ਕਮਾਈ ਵਿੱਚੋ ਦਸਵੰਧ ( ਆਪਣੀਆਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਜਰੂਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਦ ਕਮਾਈ ਦਾ ਦਸਵਾਂ ਹਿੱਸਾ -੧੦%  ) ਕੱਢ ਕੇ ਲੋਕਾਈ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿਚ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਕੀਤਾ |

ਇਸ ਤਰਾਂ "ਕਿਰਤ ਕਰੋ, ਨਾਮ ਜਪੋ ਤੇ ਵੰਡ ਛਕੋ"  ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਅਮਲ਼ੀ ( practical ) ਤੌਰ ਤੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਵਸਾਉਣਾ ਇਕ ਸਵੈ - ਨਿਰਭਰ (Self-sustained) ਸਮਾਜ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਦਾ ਮੁੱਢ ਬੰਨ੍ਹਦਾ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਸਮਾਜ ਮਿਹਨਤ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਜਰੂਰਤਾਂ ਆਪ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ |